Evde bilinçsizce hazırlanan konserve gıdalar için ölümcül bir
zehirlenme türü olan ‘Botulismus’ uyarısı yapıldı.
Yaz aylarının bitimiyle birlikte pek çok kişi meyve ve sebzeleri
mevsim haricinde de tüketmek istediği için geleneksel yöntemlere
başvurarak evlerde konserve yapmayı tercih ediyor. Her gıdanın
bilinçli bir şekilde işlem görmesi gerektiğini belirten Yaşar
Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Gıda İşleme Bölüm Başkanı Dr.
Öğretim Üyesi Ruhan Aşkın Uzel, konserve hazırlanırken yapılan
bilinçsiz işlemlerin, ölümcül bir zehirlenme türü olan botulismus
vakasına neden olabileceği uyarısında bulundu.
Sıcak yaz günlerinin bitip sonbaharın ilk günleriyle birlikte
konserve sezonu da tam anlamıyla açıldı. Mevsimlik meyve ve
sebzelerini, koruyucu madde içermeden mevsim dışında da tüketmek
isteyenler, geleneksel yöntemlerle kendi konservelerini kendileri
yapmak isterken bilinçsiz hazırlanan konserveler ise ölümcül
zehirlenmelere neden olabiliyor. Yaşar Üniversitesi Meslek
Yüksekokulu Gıda İşleme Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Ruhan Aşkın
Uzel, doğru hazırlanmayan konservelerde meydana gelebilecek
risklere karşı uyarılarda bulundu.
Tehlikeli bir bakteri
Botulismus vakası hakkında bilgi veren. Dr. Ruhan Aşkın Uzel,
“Botulismus zehirlenmesine ‘clostridium botulinum’ adı verilen bir
bakterinin toksini neden oluyor. Clostridium botulinum, basınç ve
sıcaklığa dayanımı yüksek olan dirençli bir mikroorganizma. Bu
nedenle ev imkanlarıyla yok edilmesi mümkün olmayabilir. Bu tip
zehirlenmeye neden olan etmenlerin başında, konservelerin büyük bir
kısmının yetersiz sürede, basınçlı tencere kullanılmaksızın,
gerekenden daha düşük sıcaklıkta, dolayısıyla yeterince
pişirilmeden hazırlanması geliyor. Rahatsızlık, konservenin
tüketilmesini takiben kişinin direnci, ortam koşulları gibi
etmenlere bağlı olarak 12 ila 72 saat sonra şiddetli karın ağrısı,
bulantı, kusma, görmede bozukluk, kaslarda güçsüzlük gibi
şikayetler ile kendini gösteriyor. Bu durumda zamanında müdahale ve
doğru tedavi edilmesi gereken bir durum oluşur ki rahatsızlık
görülür görülmez bireysel önlemlere başvurmadan, en kısa zamanda,
en yakın hastaneye başvurmak gerekli” dedi.
Şekli bozulmuş kapaklara dikkat
Özellikle yaz sonu ile sonbaharın erken dönemlerinde evde bilinçsiz
koşullarda hazırlanan ve ölümcül sonuçlara varan konserve gıdaların
sayısının gün geçtikçe arttığına değinen Uzel, tüketicilerin uyması
gereken hijyen koşullarını ise şöyle anlattı: “Tüketiciler
özellikle sebze türü gıdaların kurutulması ya da dondurularak
tüketilmesi gibi alternatif metotları da denemeli. Evde
hazırlanması tercih edilen konserveler için cam kavanozlar
kullanılmalı, plastik ambalajlar kullanılıyorsa mutlaka onaylı
malzeme olmasına dikkat edilmeli. Ayrıca, şekli bozulmuş ve paslı
olan kapaklar kesinlikli kullanılmamalı. Kapaklar en az 15-20
dakika kaynatılmalı ve her kullanımda yenilenmeli. Gıdalar, asitlik
derecesine uygun olan sıcaklık ve süre kombinasyonunda pişirilmeli.
Kavanozda kapakta şişkinlik ve sızıntı olmamalı. Dışa doğru bombe
şeklinde şişme yapan, tat, renk ve koku bakımından kötü olan
konservelerin tüketilmemesi gerekir. Tatta bozulma her zaman net
olarak anlaşılamayacağı için gerekli tedbirler alınmalıdır. Eğer
konservelenmiş gıda marketten satın alınıyorsa son kullanma tarihi,
etiket ve resmi kurum izin beyanları dikkatlice kontrol edilmeli.
Hasar görmüş, dışa doğru bombe yapmış, paslanmış, sızıntısı olan
ambalajlar ve kapağı açılınca fışkırma yapan konserveler kesinlikle
tercih edilmemeli”