Kötü beslenme, stres, hareketsizlik ve zararlı alışkanlıklar gibi sağlıksız yaşam tarzı faktörleri, kalp sağlığı üzerinde ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Kalp Krizi İstatistikleri ve Risk Faktörleri
Dünya Genelindeki Durum: Her yıl yaklaşık 18 milyon kişi kalp krizi nedeniyle hayatını kaybediyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, kalp-damar hastalıkları dünya genelindeki ölümlerin bir numaralı nedenidir.
Türkiye'deki Durum: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2023 yılında ölüm nedenlerinin %33,4'ü kalp ve damar hastalıklarından kaynaklanmıştır.
Yaşa Bağlı Riskler: Kalp krizlerinin %50'si 50 yaşından önce, %25'i ise 40 yaşın altında meydana geliyor.
Kalp Krizi Belirtileri
Kalp krizinin temel belirtileri şunlardır:
Göğüs Ağrısı: Göğüs kafesinde baskı hissi, sol kola, boyuna, omuzlara ve çeneye yayılan ağrılar.
Nefes Darlığı: Nefes almakta zorlanma.
Soğuk Terleme: Aşırı terleme ve mide bulantısı.
Yayılan Ağrı: Sırt, çene ve midedeki rahatsızlık hissi.
Bu belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir, özellikle kadınlarda daha farklı semptomlarla karşılaşılabilir.
Kalp Krizini Tetikleyen Alışkanlıklar
Harvard Tıp Okulu'nda yapılan çalışmalar, sabah saatlerinde kalp krizi geçirme riskinin daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Bu durum, sirkadiyen ritimlerin kan pıhtısı oluşumunu etkileyen PAI-1 hücre seviyeleriyle ilişkili bulunmuştur (Heart dergisi, 2011).
Uzmanların vurguladığı iki kritik alışkanlık:
Kötü Uyku Alışkanlığı: CDC'ye göre, her gece 7 saatten az uyuyan bireylerin kalp hastalığı riski çok daha yüksektir (CDC).
Yüksek Yoğunlukta Sabah Egzersizi: Sabah yoğun egzersiz yapmak, yeterince dinlenememiş bireylerde kalp yırtılması ve pıhtı oluşumuna yol açabilir. Uzmanlar sabah egzersizlerini hafif seviyede tutmayı öneriyor.
Uzman Tavsiyeleri
Profesör Srinath Reddy, sabah egzersizlerini daha ileri saatlere ertelemeyi ve iyi bir gece uykusu almanın önemini vurguluyor. “Yırılma ve pıhtı oluşumunu önlemek için uyku kalitesine dikkat edilmelidir” diyor (Cleveland Clinic).