Son yıllarda Türkiye’de milyonlarca çalışan, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi ile erken emekli olma fırsatı yakaladı. Ancak, bu düzenlemeye dahil olamayan bazı çalışanlar, emeklilik hayallerini ertelemek zorunda kalmıştı. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), bu durumu dikkate alarak yeni bir adım atmaya karar verdi. 2025 yılı itibarıyla devreye girecek olan Yeni Emeklilik Sistemi (YES), EYT kapsamına girmeyen çalışanlara önemli bir fırsat sunuyor. Peki YES nedir? Kimler faydalanabilir? Erken emeklilik için gereken şartlar neler? İşte tüm detaylar…
YES Nedir? Emeklilikte Yeni Bir Dönem
Yeni Emeklilik Sistemi (YES), özellikle EYT kapsamına girmeyen çalışanlar için adeta bir umut ışığı. SGK, 1999-2014 yılları arasında sigortalı olan çalışanlara, yaş şartına bakılmaksızın erken emeklilik hakkı tanıyor. Bu düzenleme ile 4400 prim gününü dolduran sigortalılar, EYT'yi kaçırmış olsalar dahi emeklilik hakkı kazanabiliyor. Bu sistem, yaş sınırlaması getirmediği için, prim gününü dolduranların sadece bu süreyi tamamlaması yeterli oluyor.
YES düzenlemesiyle, erken emeklilik hayalini kuran birçok çalışan için bir kapı aralanmış oluyor. Özellikle bu tarihler arasında sigortalı olup da EYT’yi kaçıranlar, bu yeni düzenleme ile hemen emekli olma şansını elde edebilecek. Sistemin getirdiği en büyük yenilik ise, prim günü tamamlayan her bireyin yaş sınırına takılmadan emekliliğe hak kazanabilmesi.
EYT Kapsamı Dışında Kalanlar İçin Yeni Fırsatlar
EYT düzenlemesi, özellikle 1999 yılında yapılan yasayla birlikte çalışma hayatına atılan sigortalıları kapsıyor. Ancak bazı çalışanlar bu düzenlemeden yararlanamadı. 2000’li yıllarda sigortalı olmaya başlayanlar, bu avantajdan yararlanamayacakken, YES, EYT'yi kaçıran bu çalışanlar için büyük bir fırsat sunuyor.
YES ile, prim gün sayısını tamamlayan ancak yaş şartına takılmadığı için emekli olamayanlar, emeklilik haklarına kavuşabilecek. Bu düzenlemenin özellikle 1999 ile 2014 yılları arasında sigortalı olan çalışmaları kapsaması, önemli bir avantaj sağlıyor. Yani, EYT ile emeklilik hakkı kazanamayanlar, prim günlerini tamamlamışlarsa YES ile rahatlıkla emekli olabilirler.
Bunun yanı sıra, emeklilik hakkı kazanamayan kişilerin, prim günlerini tamamlamak adına daha fazla çalışmaya devam etmeleri gerekmiyor. Yeterli prim günüyle, hiç beklemeden emekli olunabiliyor. Bu da çalışma hayatını bitirmeyi isteyen ancak yaş şartını yerine getiremeyen kişiler için büyük bir rahatlama anlamına geliyor.
Engelli Bireyler İçin Erken Emeklilik Kolaylığı
YES düzenlemesi, engelli bireyler için de önemli kolaylıklar getiriyor. Özellikle engelli raporu bulunan ve %40 ve üzeri engellilik oranına sahip olan sigortalılar, yaş şartına takılmaksızın emeklilik hakkını elde edebilecekler. Bu düzenleme, engelli bireylerin sosyal güvenlik sistemine daha kolay entegre olmasını ve yaşam standartlarının yükselmesini hedefliyor. Bu sayede, engelli bireyler için emeklilik süreci daha erişilebilir hale geliyor.
Vergi indirimi, sağlık hizmetleri ve erken emeklilik hakkı gibi avantajlarla engelli bireylerin yaşam kalitesinin artırılması amaçlanıyor. Engelli bireylerin daha rahat bir yaşam sürebilmeleri için hükümetin bu yöndeki adımları, sosyal güvencenin güçlendirilmesi adına büyük bir önem taşıyor. Yeni emeklilik düzenlemesi ile, engelli bireyler de daha erken yaşlarda sosyal güvenceye sahip olabilecek.
Bağ-Kur Sigortalıları İçin Erken Emeklilik Şansı
Bağ-Kur sigortalıları için de önemli yenilikler bulunuyor. Yeni düzenlemeyle, engellilik oranına göre emeklilik koşulları yeniden belirlenmiş durumda. Bağ-Kur sigortalıları, engellilik oranlarına bağlı olarak belirli prim gün sayılarına ulaştıklarında emekli olma hakkını elde edebilecekler. Örneğin, %60 ve üzeri engellilik oranına sahip bireyler 15 yıl (3.960 gün) prim ödeyerek emekli olabilecekken, %50-59 arasındaki engellilik oranına sahip bireyler 16 yıl (4.320 gün) primle emekli olabilecek. Daha düşük engellilik oranına sahip bireyler ise, 18 yıl (4.680 gün) primle emekliliğe hak kazanabilecek.
Bu düzenleme, Bağ-Kur sigortalılarının emekli olabilmesi için daha az prim günü ve daha kısa bir süre gerektiriyor. Özellikle engelli bireyler için sunulan bu fırsat, sosyal güvenlik sisteminin adaletli bir şekilde herkese ulaşmasını sağlıyor.
Memurlar İçin Yeni Erken Emeklilik Koşulları
Yeni emeklilik düzenlemesi, memurlar için de bazı yenilikler getiriyor. 2008 öncesinde kamu görevine başlayan ve en az %40 engellilik raporuna sahip memurlar, 15 yıl (5.400 gün) primle emekliliğe hak kazanabilecekler. Ancak 2008 sonrasında göreve başlayan memurlar için farklı şartlar geçerli olacak. Bu düzenleme ile kamu çalışanlarının erken emeklilik hakkı elde etmeleri de kolaylaştırılmış oluyor.
SGK’nın getirdiği bu yeni düzenleme, kamu görevlilerinin de erken emeklilik hakkını kullanabilmesini sağlıyor. Hem Bağ-Kur sigortalıları hem de kamu görevlileri için sunulan bu olanak, memurların ve çalışanların daha erken yaşlarda sosyal güvenceden yararlanabilmesini mümkün kılıyor.
Malulen Emeklilikte Yeni Dönem: 1800 Günle Emeklilik
Yeni emeklilik düzenlemesi, malulen emeklilik için de önemli bir yenilik içeriyor. Artık %60 ve üzeri engellilik oranına sahip bireyler, sadece 1800 gün (5 yıl) prim ödeyerek emekli olabilecekler. Bu düzenleme, malulen emekli olmak isteyen bireylerin işlemlerini kolaylaştıracak. Başvuruda bulunanlar, SGK tarafından yönlendirildikleri hastanelerde heyet raporu alarak işlemlerini tamamlayabilecekler.
Bu sistemin en önemli avantajı, malulen emekli olmak isteyen kişilerin prim ödeme süresini oldukça kısaltması. Eskiden çok daha uzun süre prim ödeyen ve emeklilik için yaş sınırına takılan kişilerin artık 1800 gün ile emekli olabilmesi, büyük bir rahatlama sağlıyor.