Japon deprem uzmanı Yoshinori Moriwaki yaptığı açıklamalarda şunları belirtti: “Bu son zamanların en büyük kıyameti. Beklenen bir depremdi, defalarca Türk uzmanlar ve bizler söyledik. Bu denli yıkıcı olacağını kimse tahmin etmiyordu, ancak öngörülüyordu. Korkutmak istemem fakat artçıları bazen 1 ay devam ediyor. Bu bölgelerde çok dikkatli olmak gerekiyor.”
Depremde yapılması gerekenler neler?
Moriwaki, yıkılmayan evlere girmenin ya da hastane, AVM, otel, okul
gibi yapılara sığınmanın güvenli olmadığını belirtiyor. “Evet, hava
soğuk. Ancak çadırlar şimdilik daha güvenli veya yetkililerin
belirlediği noktalar. Kamu binalarına girmek de doğru değil”
ifadelerine yer verdi.
Japon deprem uzmanı Moriwaki, binaların dışardan tek bir çatlağı
olmayıp çok sağlam gözükebileceğini ancak zeminin ve bina yapısının
bilinemeyeceğini belirtirken ruhsatsız kaçak yapılar hakkında da
konuştu.
Büyük bir felaket yaşama nedenini
açıkladı
Yoshinori Moriwaki, yaptığı açıklamalarda bu büyük felaketin
ruhsatsız kaçak yapılara dayandığını belirtti. Yeni binaların böyle
ağırlıkta olması, denetime uygun olmamasını işaret etti. 7,9
Erzincan depreminin ardından en büyük depremin bu olduğunu
söylerken Japonya’da depremin şiddetti 8 – 9 olsa bile binaların
çökmediğini vurguladı.
Dünyadaki depremlerin yüzde 20’si Japonya’da yaşanıyor ve bu
nedenle depreme hazırlıklı. Ancak Türkiye’deki binaların buna hazır
olmadığını ve yüzde 60’ının kaçak yapı olduğunu, bununsa korkunç
bir durum olduğunu belirtti. Türkiye’de yönetmeliğin artık iyi
olduğunu ve Türkiye’nin Japonya’dan daha katı olduğunu belirtirken
kimsenin bu durumu takip etmediğini de ifade etti.
Japonya ve Türkiye farkı
Kendisine “Japonya ile bizim farkımız nedir?” sorusu yöneltilmesi
üzerine arada uçurumlar olduğunu ifade eden Marowaki, bunun
özellikle eğitim ve bilimde olduğunu söyledi. Deprem konusunda
Türkiye’nin bilinçsizliğini belirten Japon deprem uzmanı insanların
eğitilmesi gerektiğini söyledi.
“O kültür kimseye yerleştirilmedi, bizde kreşlerde başlıyor bu
eğitim. Türkiye’de deprem yalnızca olduğu zaman konuşuluyor.
Aslında Türkiye tam bir deprem ülkesi. Binalar yıkılıp insanlar
öldüğü zaman bunu konuşmak yalnızca acı ve yastan başka bir şey
getirmez. Japonya’da 1 metrekareye 4 insan düşüyorsa Türkiye’de 1
insan düşüyor. Alan yetersiz olduğu için Japonya gökdelenler
dikiyor. Ancak Türkiye’de Konya gibi düz alanlar varken İstanbul,
Ankara, İzmir gibi yerler dikey mimariyi tercih ediyor. Deprem
büyüklüğü olarak Türkiye, Japonya’dan daha şanslı, ancak depremde
ölen sayısında Türkiye dünyada 3. sırada. Bu ölüm sayısını utanarak
belirtiyorum.”
İstanbul tedirginlikte haklı
İstanbul’un bu depremin ardından tedirgin olmasına dair gelen
konuya haklı olduklarını belirterek cevap veren Japon deprem uzmanı
Yoshinori Moriwaki, Marmara bölgesinde yüzde 70 ihtimalle 7.4
büyüklüğünde bir deprem beklendiğini belirtirken 1 sene sonra ya da
1 ay sonra olabileceğini belirtti. Marmara bölgesinde şu an
kırılmayan 4 noktada faylar olduğunu belirterek İstanbul’un buna
asla hazır olmadığını ifade etti.
“Siz kendi evinizde olsa deprem için nasıl önlem
alırsınız?”
Bu soruya Marowaki’nin cevabı, “Özellikle mantolamaları çok sağlam
yaptık, eşyalar duvara sabitlendi. Ancak en önemli kısım bina ve
zemin. Buna herkes baktırmalı. Yaşam üçgeni önemli, fakat bina daha
önemli” dedi.
Türkiye deprem konusunda bilinçsiz
32 senedir Türkiye’de yaşayan Japon deprem bilimci Marowaki,
“Eğitim önemli, maalesef bu konuda zayıfız. 2011’de Japonya’da çok
büyük bir deprem oldu, ancak bina çökmedi. Yaralanan birkaç kişi
oldu, pencerelerden atladılar ve onlar da Türk’tü. İnsanlara yaşam
üçgeni öğretilmeli. Depremde nasıl hayatta kalınır, bunun
hafızalarına kazınması lazım. Panik olmamayı öğrenmeliler, bu
eğitim anaokulundan başlamalı. Yalnızca tatbikatla
olmaz.”
Deprem Bakanlığı kurulmalı
Marowaki, “Deprem bakanlığı kurulmalı. Bu birim yalnızca depremle
ilgilenmeli. Japonya’da bizler de dua ediyorum, ancak yalnızca dua
etmekle olmaz. Binaları güçlendirin, sonra dua edin. Mutlaka
başınızda bir deprem çatısı olsun. İnsan susuz 3 gün yaşayamaz,
fakat su olursa enkaz altında 1 ay bile yaşar.” ifadelerini
kullandı.
Ayrıca, “Kendinizi duyurabileceğiniz düdük benzeri bir şey o
çantada olsun. Hastane ve okulların şimdiden güçlendirilmesi lazım.
Yenisi yapmakla uğraşmayın. Hayat kurtaran yaşam üçgeni değil bu
binalardır. Doğru zemin, doğru bina ve doğru müteahhit.”
açıklamalarında bulundu.