Kurban bayramı yaklaşırken, vacip ibadetlerden biri olan kurban kesimi için seçilecek hayvanlarda aranan şartları, 20 yıllık besi çiftliği işletmecisi Abdullah Türkmen anlattı.
Allah’a yakınlaşmak anlamına gelen ‘kurban’ ibadeti, kurban olarak kesilmesi uygun olan hayvanın, ibadet niyetiyle usulüne uygun şekilde kesilmesi olarak karşımıza çıkıyor, fakat her hayvan kurban edilemiyor. Kurban edilmek için seçilecek hayvanın öncelikle türüne bakılıyor. Koyun, keçi, sığır, manda ve deve kurban edilebilir türler arasında bulunuyor. Bunun yanında diğer koşulların başında gelen en önemli faktör olarak ise yaş devreye giriyor. Kurban edilecek bir koyunun bir yaşını doldurmuş olması gerekirken, sığır ve mandanın ise iki yaşını tam doldurmuş olması gerekiyor. Hayvanın, sağlıklı, azaları tam ve besili olması, hem ibadet açısından, hem de sağlık bakımından önem arz ediyor. Bu nedenle, kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, bir veya iki gözü kör, boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memelerinin yarısı kesik, dişleri dökük hayvanlardan kurban olmuyor. Bunun yanında sürekli yerde yatan, ağzından ve burnundan salya akıntısı olan hayvanlardan uzak durulması tavsiye ediliyor.
“Yaşını doldurmayan hayvan kurban olmaz”
Halk arasında ‘çapa atmak’ olarak bilinen ve hayvanlarda gerekli
yaş dolduğunda meydana gelen olaya özellikle dikkat edilmesi
gerektiğini aktaran besi çiftliği işletmecisi Abdullah Türkmen,
genel şartlara uygunluğun daha sonra kontrol edilmesi gerektiğini
söyledi. Hayvanlarda gözlerin ve kuyruk kısımlarının da kontrol
edilmesi gerektiğine değinen Tükrmen, “Halk arasında ‘çapa’
dediğimiz kapak olayını gerçekleştirmek için hayvanın kesinlikle 2
yaşını doldurmuş olması gerekiyor. Çapayı artık halkımız
biliyordur, bu hayvanın kendi dişlerinden daha büyük olur. Dişler
dökülmüş de olabilir, yerine çıkmış büyük dişler de olabilir. Yeter
ki oradaki dişlerin döküldüğüne emin olunsun. Bunun dışında dikkat
etmeleri gereken; hayvanı alırken gözlerine bir baksınlar, kuyruk
kısmına baksınlar, hayvanın ayak kısmına baksınlar. Yani herhangi
bir sakatlık problemi bizce yoksa kurbanlıktır. Genel şartlarda
ancak 2 yaşını doldurmuş olması gerekiyor” ifadelerini
kullandı.
“Gebelik vasfının olmadığına emin olun”
Özellikle dişi kurban alacak vatandaşların, hayvanı almadan önce
Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğüne giderek küpe numarasını ve
doğurganlık özelliğini kaybetmiş olmasını tescillemeleri gerekiyor.
Belgenin olmaması durumunda hayvandan uzak durulması gerektiğini
söyleyen Abdullah Türkmen, “Kurban alacak ve özellikle dişi kurban
alacak vatandaşlarımıza şunu öneriyoruz; almadan önce ilçe
veterinerliği, Tarım ve İlçe Müdürlüğüne gidip buradan bu hayvanın
gebelik vasfının olmadığına, bu hayvanın doğurganlık özelliğini
kaybetmiş olduğuna dair bir belge alınması gerekiyor. Eğer bu belge
hayvanı satan kişide yoksa o düveden uzak durmalarını öneriyoruz.
Bu kesecekleri ineklere de bağlı. Örneğin; inek alınacak, alıcının
bütçesi ineğe yetiyordur, özellikle bu vasıfsızlığı bildirecek
belge almaları gerekiyor, doğurganlığı yoksa o hayvanda da aynı
şartlar geçerli. Dişi, gözü, ayağı, kuyruk kısmı bunların tamamının
olması gerekiyor. Odunpazarı’nda çok şükür böyle şeyler olmuyor.
Bunun denetiminde de zaten kurban günü, gerek veterinerlerimiz
gerek zabıta müdürlerimiz sürekli buraları geziyorlar. Gezdikleri
zaman gördükleri herhangi bir hata varsa satan şahsa güzel bir
cezai yaptırım var. Bununla ilgili de çok şükür memnunuz yani.
Eskişehir’de bugüne kadar böyle bir olay yaşanmamış, inşallah da
yaşanmaz ümit ediyoruz” şeklinde konuştu.
“Bu hastalığa sahip hayvan kesilemez”
Son olarak kurban edilecek bir hayvanda en zor anlaşılan
durumlardan bir tanesi olan sarılık hastalığına dikkat edilmesi
gerektiğinin altını çizen besi çiftliği işletmecisi Türkmen,
“Diyelim ki sarılıkla ilgili hiçbir şey bilmiyorsun hayvana dair.
Dişi hayvanda ferç bölgesi dediğimiz, dişilik bölgesi, bölgeye
bakılıp oradan anlaşılıyor. Erkek danada ise bu ‘kanlı işeme’ diye
geçer. Kanlı işeme görüldüğü zaman bu sarılıktır. Bu hastalık zaten
bırakın kurbanlık olmayı çoğu hayvanın kesilmesini mümkün kılmaz.
Zaten hayvanı kestiğiniz zaman et sapsarı, yağ şeklinde çıkar. Bunu
yiyen vatandaşların da hasta olma riski çok fazladır. Alırken
bunlara da dikkat edilmesi gerekiyor tabi ama kurbanlık hayvanlara
bu aşılar devletimiz tarafından yaptırılabiliyor. İsteyenler de
özel veterinerlere yaptırabiliyor” dedi.