SİVAS Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas Meslek Yüksek Okulu Öğretim Görevlisi Emine Tonus, delikli kumaşlar üzerinde, tezgaha gerek duymadan halı dokuma tekniği geliştirdi. Tonus, bu alanda patent aldı.
Sivas Meslek Yüksek Okulu Güzel Sanatlar Temel Alanı Geleneksel
Türk Sanatları Halı-Kilim ve Dokuma Bölümü Öğretim Görevlisi Emine
Tonus 2015 yılında patent başvurusunu gerçekleştirdiği tekniğin
2018 yılı Eylül ayında tescillendiğini ifade etti.
Modern yaşam içerisinde tezgâhların artık çok kullanılmadığına
dikkat çeken Tonus, "Yapmış olduğum bu çalışmayla hiçbir tezgâha
ihtiyaç duyulmadan atkısı ve çözgüsü kendi üzerinde olan, delikli
kumaşlar üzerine basit iğne ve iplik yardımıyla çeşitli düğüm
teknikleri ile bir dokuma geliştirdim. Bununla ilgili sadece
elimizde var olan normal delikli kumaşları kullanabileceğimiz gibi
etamin veya piyasada rahatlıkla temin edebileceğimiz telis türü
kumaşlar uygun olacaktır. Aynı zamanda çeşitli renkteki ilmeklik
iplikler, tercihen fantastik iplikler de olabilir. İğne etamin ve
yorgan iğnesi tercih edilir. Halı makası mutlaka olmak zorunda
değildir. Evde var olan dikiş makası olarak değerlendireceğimiz
makaslar. Halı tarağı olarak da yine aynı şekilde saç taraklarının
sık dişli olanları tercih edilebilir. Bir adet tığ ve halının
sırtını kuvvetlendirmek içinde, kuvvetli bir yapıştırıcı ve halı
kaydırmaz tabana ihtiyacımız var. Biz, bu işlemi yapabilmek için
herhangi bir teknik donanıma ihtiyaç duymuyoruz. Elde ettiğimiz bu
malzemeleri masada veya dizimizin üstünde tıpkı nakış yapar gibi
iğneyi ipliği takmak suretiyle dokuyabiliriz. Şahsen Türk Gördes
düğüm tekniği çalıştım ama uygulayıcılar istediği teknikleri
kullanmak suretiyle çözgü diye tabir ettiğimiz boyuna giden
ipliklerin arasından iğneyi geçirerek işlemi yapacaklardır"
dedi.
'Atık malzemelerin değerlendirilmesi yönünde bir
çalışma'
Tonus, kadın, erkek, genç, yaşlı her birey için piyasadan ekonomik
olarak elde edecekleri malzemelerle kolay bir şekilde dokuma
yapabileceklerini söyleyerek, "Atık malzemelerin değerlendirilmesi
yönünde bir çalışma yaptım burada. Biz özellikle bu çalışmayla boş
iş gücünün üretime dönüştürülmesini, çalışan vatandaşlar için hobi
olarak boş vakitlerinin değerlendirilmesini, aynı zamanda atık
malzemelerin tekrar geri dönüşümünün sağlanarak ekonomiye
kazandırılmasını amaçladık. Yine üretim fazlası ürünlerin satılarak
ek gelir temin etme yollarının açılmasını, hasta ve engeli olan
dezavantajlı kişilere de bir faaliyet alanı olmasını amaçladık.
Umarım ata yadigârı olan halı kültürünün yaşatılması,
geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için önemli bir çalışma olur
diye düşünüyorum. Biz bu malzemeleri öncelikli olarak saçak payı
bırakarak, çiti örerek havları takarak ve kıyı kolonunu yapıp sırt
kısmını kuvvetlendirmiş olarak tamamlamış olacağız" diye
konuştu.