Türkiye son haftalar iki konuya kilitlendi.
İlki milletvekili dokunul- mazlıkları, ikincisi de başkanlık sistemi.
Peki, hukuki çerçeveden bakıldığında ortaya çıkan tablo ne ve ne kadar yol alınabilir?
Prof. Dr. Ersan ŞenGenç Bakış’ta öğrencilerin sorularını yanıtladı.
İşte programdan önemli satır başları...
Sınırı nedir?
-83. maddede 2 dokunulmazlık var. Mutlak kürsü dokunulmazlığı, diğeri de muvakkat dokunulmazlık.
-Diyelim ki bir milletvekili Meclis’te eline bir tabela aldı, Türkiye Cumhuriyeti’ni dörde bölerek birtakım açıklamalar yaptı. Söz, düşünce açıklamalarıyla sınırlı kalırsa, bundan dolayı milletin vekili olarak TBMM’ye gönderilen kişiye, ömrü boyunca milletvekilliği sıfatı bittikten sonra da müdahale edemezsin.
-Bunun dışında bir terör örgütünün sempatizanlığını ortaya
koymak suretiyle destekçiliğini yaparak, örgütün fikrini
benimsediğini ortaya koyarak, destekleyerek yaptığında ortaya iki
manzara çıkar. Ağır cezalık bir durum varsa, Cumhuriyet savcısı
doğrudan müdahale eder ve meseleyi TBMM
Başkanlığı’na haber verir. Diğeri ise delillerini toplar
arama ya da yargılama yapamaz, telefon dinletemez. Delilleri TBMM
Başkanı’na gönderir. Oradaki komisyon bu dokunulmazlık kaldırılması
talebini dikkate alır veya almaz.
Dokunulmazlık?
-Suç işleme eğilimi olan insanlar, milletvekili oluyor ve onlara suç işleme özgürlüğü tanınıyor, bunu engelleyelim gibi bir mantıkla olaya bakarsak, yasama dokunulmazlığını kaldırıp, sadece kürsü dokunulmazlığıyla sınırladığınızda, biraz abartarak söylüyorum, hiçbir muhalefet milletvekili parlamentoya giremez ya da korkuyla girer! Akıbetinin ne şekilde olacağı tartışılabilir hale gelir.
-Temsili demokrasilerde, milletvekillerinin parlamentoya korkusuz bir şekilde gelip, diledikleri gibi konuşabilmeleri gerekir.
-Sadece milletvekillerinin dokunulmazlığı yok. Kamu görevlilerinin, MİT mensuplarının, telekomünikasyon iletişim başkanlığı görevlilerinin de var.
-Dokunulmazlık şahsa değil, temsil ettiği halkı özgürce, engelsiz bir şekilde temsil amacıyla verilmiştir.
-Milletvekili ben istifa ettim diyerek milletvekilliğini terk edemez. Meclis’in onayı ya da milletvekilliğinin ölümle veyahut bir daha seçilememesiyle olur. Dokunulmazlık kaldırılabilir. Kişi yargılanabilir. Cezasının infazına başlanır, ancak o durumda ceza alır