BAŞBAKAN Binali Yıldırım’ın Irak gezisine katılan bakanlarla konuşup, perde arkasını aralamaya çalıştım.
Çok değil daha 3 ay önce Irak Başbakanı İbadi, Türkiye’ye yönelik sert açıklamalarda bulunmuştu. İbadi, Bağdat’taki görüşmelerde yapıcı bir portre çizmiş. Mart-nisan aylarında Türkiye’yi ziyaret etmesi bekleniyor.
Peki İbadi o süreçte Türkiye’ye karşı tansiyonu neden yükseltti?
“Nuri el Maliki ile İbadi arasındaki gerilim, Türkiye üzerinden oluşturuldu. Bunu Maliki yaptı. Maliki’nin elinde Haşdi Şabi’den bir grup var. Türkiye buna karşı çıkıyor. İbadi’de bu durumu biliyor. Ama Meclis’te çok gücü yok.”
Başbakan’ın ziyareti Irak’ın endişelerini gidermeye, yönetimdeki Türkiye’nin Irak’ı işgal edeceği algısını kırmaya yönelik olmuş. Irak’ı arka bahçesi olarak gören İran, Türkiye düşmanlığını körüklüyor. İran’ın Tuz Hurmatu ve Halis bölgelerinde kampları var. İran’ın güçlü adamı Kasım Süleymani, Haşdi Şabi adı altında faaliyet gösteren kampları kullanıyor. Ama Türkiye’nin, PKK ve DAEŞ tehdidi için kurduğu kamp, Irak’ı işgal hazırlığı olarak gösteriliyor.
BİLEREK SEÇİLMİŞ KELİMELER
Başbakan Yıldırım, İbadi ile ortak açıklaması sırasında bu algıyı kırmak için, “Irak’ın toprak bütünlüğü” ve “Dostane çözeriz” gibi terimleri özellikle kullanmış.
“İbadi ve bakanlarla yapılan görüşmeler süreci yumuşattı. Türkiye’nin, Irak’a işgalci olarak gelmediğini, Başbakan açık bir şekilde ifade etti. Başika meselesi özellikle kaşındığı için, orada da güzel bir formül bulundu. İki ülke olarak biz bunu dostane çözeriz denildi. Başbakan bu kelimeleri bilerek ve özellikle kullandı. Başbakan’ın bu sözleri Irak tarafında Türkiye çekiliyor diye anlaşıldı.”
Açıklamadaki, “Başika bir Irak kampıdır” ibaresi Irak tarafından önerilmiş. Türkiye’nin, Irak’ın toprak bütünlüğüne saygılı olduğunu göstermesi açısından bu ifadenin açıklama metnine girmesine itiraz edilmemiş. Ancak Başika’dan çekilme konusunda bir tarih de verilmemiş. “Başika ile ilgili ne hemen çekilecek gibi ne de ilanihaye orada kalacak gibi bir ortam” oluşmamış.
“Silopi’ye yığdığımız gücün Irak işgali için kullanılacağı algısı Irak yönetiminde oluşmuş. Biz Irak’ın toprak bütünlüğünü kayda geçirdik. Bu yığınağın terör unsurları için olduğunu, PKK ve DAEŞ unsurları için orada olduğumuzu anlattık.”
Peki, Türkiye’nin Başika’da ne kadar gücü bulunuyor?