Trump’ın sözde “Ortadoğu Barış Planı” Filistin meselesinin salt ekonomik yatırımlarla çözülmesini içeriyor. Plânda “İki Devletli çözüm”e ise yer verilmiyor. Oysa gerek Trump’tan önceki ABD yönetimleri, gerekse “Kongre, şimdiye kadar “iki devletli çözüm” konusunda görüş birliği içerisindeydi.
Plânı hazırlayan Jared Kushner ise iki devletli çözüm konusunda sessiz kalıyor. Bu sessizlik, Trump’ın iki devletli çözümü desteklemediğine işaret ediyor. Trump’ın Filistinlileri devre dışı bırakarak sadece Binyamin Netanyahu’nun arzularına göre hareket etmesiyse plânın en büyük açmazı.
Trump’ın “Golan Tepeleri”nin İsrail tarafından ilhâkını tanımasının ardından Netanyahu Batı Şeria’yı da ilhak edeceğini söylemişti. Netanyahu, Trump’tan aldığı güçle işgal altındaki Filistin topraklarının neredeyse tamamını ilhâk etmek istiyor. Amerikan Yahudileriyse bu konuda bölünmüş durumda. İki devletli çözümü destekleyen Yahudiler Kongre’den Trump’a müdahale etmesini istiyorlar.
ABD Kongresi’nin geleneksel İsrail yanlısı politikasının aşındığına önceki yazılarımızda değinmiştik. “Temsilciler Meclisi”ne giren “Genç Demokratlar” ABD’nin İsrail’e koşulsuz desteğini sorguluyorlar. Kamuoyu araştırmalarıysa genç Amerikalılar arasında İsrail desteğinin giderek azaldığını gösteriyor. Bu değişim ABD Kongresi’ne seçilen üyeler üzerinde de etkisini hissettiriyor.
ABD Senatosu’nda bir grup Demokrat, Netanyahu’nun Batı Şeria’daki yasa dışı Yahudi yerleşimlerini ilhak etme niyetinden vazgeçirilmesi için bir karar tasarısı hazırladı. “İki Devletli çözüm”e desteği de içeren taslak kararı imzalayan senatörler arasında Bernie Sanders, Elizabeth Warren, Dick Durbin, Tammy Duckworth, Tammy Baldwin, Tom Udall ve Jeff Merkley de var.
Taslakta Trump’ın sözde barış plânında” iki devletli çözüm” politikasına yer verilmesi gerektiği ifade ediliyor. ABD’de liberal Yahudi kuruluşlarından “J Street” ile “İsrail Politika Forumu(IPF)” taslak kararı destekliyor. Bu kuruluşlar iki devletli çözüme destek için öteden beri Amerikan Yahudi liderleri ve Amerikan politika yapıcıları nezdinde girişimlerde bulunuyor.