Petrol fiyatlarının düşmesi, petrol ihraç eden ülkelerin
gelirlerinde çok büyük düşüşlere yol açmakla kalmıyor, bu ülkelerin
ekonomilerini zayıflatarak ciddi sosyal ve siyasi problemleri de
tetikliyor. Uzmanlar, ham petrolün varil fiyatlarının 25 doların
altına düşmesi halinde 'kırmızı çizgi'nin aşılacağı uyarısında
bulunuyorlar. Petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar
sebebiyle 'kıyamet senaryoları' dillendirilmeye başlandı. 20.
Yüzyıl'ın birçok savaşının petrol kaynaklı olduğunu düşünecek
olursak, petrol fiyatındaki düşüşler hayra alamet değil.
Durum gerçekten çok ciddi. Brent petrol fiyatı 2004'ten bu yana ilk
kez 30 doların altına düştü. Gelişmelerse, çok yakın vadede durumun
dengeye kavuşacağı yönünde sinyaller vermiyor. “Petrol İhraç Eden
Ülkeler Örgütü(OPEC)” ise etkisiz eleman konumunda. OPEC, 55
yıllık tarihinde hiç bu kadar kırılgan olmamıştı. Halbuki OPEC,
1960'da, petrol fiyatlarındaki düşüşü durdurmak amacıyla
kurulmuştu. OPEC'i kuran ülkelerse Venezuela, İran, Irak, Suudi
Arabistan ve Kuveyt idi. Şimdiyse, petrol fiyatlarındaki düşüşler,
petrol üreten ülkeler arasındaki savaşın 'ekonomik' olarak
sürdürülmesinden başka bir şey değil.
Petrol fiyatlarındaki dalgalanmalardan en fazla kayba uğrayan
ülkeler Rusya, İran, Irak, Venezuela, Nijerya, Brezilya, Meksika,
Kazakistan ve Azerbaycan gibi ekonomileri petrole bağımlı ülkeler.
Petrol gelirlerindeki azalmadan kaynaklanan sorunlar sebebiyle,
Kanada gibi“Zenginler Kulübü(G-7)” üyesi bir ülkenin ekonomisi
bile geçen yıl durgunluğa girmekten güçlükle kurtuldu. Venezuela'da
ise 17 yıldır iktidarda olan “Sosyalistler” seçim kaybettiler.
Ham petrol fiyatları 25 doların altına düşer ve bu durum bir süre
daha devam ederse, başta Rusya olmak üzere, petrol ihraç eden
ülkelerde işler daha da kızışacak. Petrol gelirlerinin azalması
devletin sosyal harcamalarının azaltılmasına yol açıyor ve bu da en
fazla dar gelirli kesimleri etkiliyor. Rusya'da protestolar ufak
ufak başladı bile. Azerbaycan'daysa hayat pahalılaştı, huzursuzluk
artıyor. İç savaş yaşayan Irak'taysa durum daha da vahim. Irak
petrol gelirlerinin büyük kısmını kaybederken halk giderek daha
fazla yoksullaşıyor. İşsizlik yüzde 30'lara doğru gidiyor ve ülkede
açlık yüzden isyanlar çıkacağına dair uyarılar peşpeşe geliyor.