TBMM iç tüzüğü değişecekse, bana kalırsa Meclisteki konuşma süreleri kısaltılabilir. Bunun için küçük bir düzenleme yeter.
Meclis gündemindeki her yasa tasarısı ile ilgili bir internet sayfası açılabilir. Bu sayfada neler olmalı.
Önce mevcut yasanın gerekçesi ve mevcut yasanın daha önceki şekilleri ve gerekçeleri.
O yasanın Anayasa karşılığı varsa o madde.
O yasanın ilgili olduğu uluslararası sözleşmelerin maddeleri.
O madde değişirse, bu değişiklikten hangi maddeler ve hangi kurumların nasıl etkilenecekleri.
O madde ile ilgili kamu verileri, istatistiki bilgiler.
Değiştirilmesi istenen yasa maddesi ile ilgili eleştiriler ve talepler.
-Dilekçe Karma Komisyonu ve ilgili Meclis Komisyonu ve diğer ilgili kamu kuruluşlarının görüşleri
- İlgili yüksek yargı kararları
- AİHM ve BM İnsan Hakları Komiserliği kararları
- DPT görüşü
- Diğer partilerin görüşleri
- Üniversitelerden gelen talepler
- İlgili Bakanlığın görüşleri
- İlgili STK’ların ve meslek odalarının görüşleri
- Basında yer alan haber ve makaleler.
Söz konusu maddenin, değişik ülkelerde nasıl düzenlendiğine ilişkin örnekler.
Merak ediyorum, bu bilgiler ekranda gözükürken kim, çıkıp ne diyecek?
Bilgi sahibi olmadan kanaat sahibi olmanın bir anlamı yok. Kim ne diyecekse, gerekçesi ile ve mevcut veriler, bilgiler çerçevesinde söylesin.
Tabi, bu vesile ile STK ve DTÖ’lerin parlamentoya akreditasyonu da sağlanmalı. Akredite sivil toplum ve meslek odaları temsilcileri Meclis komisyonlarında müzakerelere katılıp, yazılı beyanda bulunabilmeli, davet halinde dinlenebilmeli ve mülakat da yapılabilmeli. Bu akredite kuruluşlar üye milletvekili üzerinden kendi görüşlerini de zapta geçirebilmeli.
Aynı site içinde, yasa metninde kullanılan kelimelerin hangi anlamda kullanıldığı TDK’dan aktarılmalı ve adı geçen kurumların kuruluş yasası ve kurum hakkında bilgilerin yer aldığı internet sitesi bu sayfada yer almalı. Tabi, ilgili kurumun tüzük ve çalışma esaslarını belirleyen kararname ve genelgeler de.
Bu site sadece partiler ve milletvekillerine değil, herkese açık olmalı. Yine bu sitede Meclisteki bütün müzakere kayıtlarının linkleri de yer almalı.
Yurttaşlar da, kontrollü bir şekilde görüşlerini bu siteye yansıtabilmeli.
Bu aslında bir E-Demokrasi projesi. Sadece TBMM ile ilgili, buna benzer birçok proje var.
Mesela, parti temsilcileri ve ilgili STK ve meslek odası temsilcileri ile, o konuda uzman kişiler hem halkı bilgilendirmek ve hem de kendi görüşlerini karşılaştırmalı olarak sunabilmek için IP TV paneller düzenleyebilirler. Bu şekilde halk etkin olarak sürece katılabilir, bilgilenebilir.
İnadına bir muhalefet saplantısından kurtulup, yasa yaparken uzlaşı zeminin tahkim edilmesi gerek. Bu anlamda muhalefet yasa yapımında fikirleri ile önemli katkılar sunabilir.
Yaparım-yaptırmam tartışmasının kimseye faydası yok.
Bu konuyu yıllar öncesi Bülent Arınç’a anlattım, Köksal Toptan’a da. İsmail Kahraman’a da anlattım. Kimse “hayır” demedi. “A, çok iyi, hemen başlayalım” dediler ama sonuç ortada. Bakalım bu iş ne zaman gerçekleşecek, kime nasip olacak.
Bekir Bozdağ’a anlattım. Anayasa ve yasa yapma süreçleri ile ilgili olarak anlattıklarım dikkatini çekti. Başbakanla (Binali Yıldırım) ile konuşacağını söyledi, ama olmadı. Orada kaldı. Genel hatları ile yeni bakana da anlattım ama şimdilik bir gelişme yok. Adalet Akademisinin bazı üyeleri ile konuştum, üzerinde çalışalım dediler ama yine olmadı.
Nedense bazı şeyler olmayınca olmuyor işte.
Bozdağ, Yıldırım’a bu projeden o zaman bahsetti mi bilmiyorum ama en azından bugün bu projenin genel çerçevesinden haberi olmuştur.
E-Demokraside, halkın ve örgütlü halk topluluklarının bir şekilde bu sürece katılmaları öngörülüyor. Eğer bunu biz başlatacak olursan dünyaya da bu konuda örnek olacağız.
Madem, iç tüzük değişikliğine de gidilecek. Bu iki düzenleme bu değişikliğe dahil edilemez mi?
TBMM birileri için “seçmene selam”, “dostlar alışverişte görsün” kabilinden bir iş olmasın. Yoksa değişen bir şey olmaz. Bu “eli ayağı boş değil, tuttuğu iş değil” kabilinden işlerden vazgeçelim. Bizim boşa geçirecek bir saniye zamanımız, boşa harcayacak bir kuruş paramız yok.
Selam ve dua ile.