Partilerin stratejik derinlikleri gibi bir de sosyolojik derinliği var.
Mesela AK Parti’nin sosyolojik derinliği % 78-80 gibi gözüküyor.. Bu sonuca varmak için sadece AK Parti’yi ve tabanını analiz etmek yetmiyor, sosyolojik olarak toplumu ve AK Parti’de bunun karşılığını da analiz etmek gerekiyor.
CHP’nin sosyolojik derinliği % 40 seviyelerinde MHP 25, HDP % 20 seviyelerinde..
Bu derinlikler arasında ayrıca bir korelasyon var.. Bir de toplumsal değişimin dinamiklerine baktığınızda, AK Parti’nin yönü yukarı doğrudur, diğerlerinin göstergesi negatif.
En önemli değişken ise, toplumun korku ve umutlarına ne ölçüde cevap verdiğiniz..
Evet siyaset rasyonel ve pragmatik bir iştir.. Determinist kurallar büyük ölçüde geçerlidir, ama doğru bir iletişim, duygusallık, toplumsal hafıza, şuuraltı da önemli..
Sosyolojik derinliğiniz yanında sahip olduğunuz oran, sizin bu alanlarda ne kadar başarılı olduğunuzu gösterir.
Bir de siyaset biraz illüzyondur. Artık bir de gerçeği kovalayan sanal gerçeklik, PR-Lobi gibi toplum mühendisliği alanında uzman kuruluşların sosyolojik illüzyon diyebileceğimiz, medya üzerinden gerçekleştirilen operasyonlarla elde edilen kısa sureli etkilerin hesaba katılması gerekir..