Uzun süre 3.50'lerde salınan, hatta zaman zaman bu düzeyin bile altına inen dolar kuru dün yeniden hız kazandı ve 3.60'ı gördü. Aklımıza hemen ocak ayındaki o hızlı artış ve 4'e yaklaşan düzey geliverdi.
Dolar bu hızla yine 4'ü zorlar mı; bu irdelenmeye, tahmin edilmeye çalışılıyor şimdi. Haziranda enflasyon gerilemiş, işlerin daha da iyiye gideceği umudu artmışken, keyfimizi kaçıran bu kur artışı da ne ola ki!
Aslında bu artışta biz masum sayılırız. Biliyoruz ki kendi ayağımıza kurşun sıkmakta, durup dururken içeride bir takım sorunlar yaratarak kuru yukarı itmekte üstümüze yok. Ama bu sefer öyle değil. Doların ana vatanından, ABD'den gelen haberler kurdaki bu artışın temel nedeni. ABD hapşırdı mı bizim yataklara düşmemize ramak kalıyor zaten, bazen düşüyoruz da... Dolayısıyla bu kur artışının tek teselli bulunacak yönü, bizim attığımız bir adımdan kaynaklanmıyor oluşu.
Ama bu durum, artışın ceremesini çekmeyeceğimiz anlamına gelmez tabii ki. Son birkaç günde ortaya çıkan ve dün yoğunlaşan artış kalıcı olursa ilk etkiyi temmuz enflasyonunda görüveririz.
Peki normal koşullarda ne olur; dış etkenler çok çok ağır basmazsa eğer, TL daha da değer yitirir mi, yoksa değer kazanma eğilimi mi ağır basar? Son birkaç günün hareketi dışında aslında üstünde durulması gereken temel konu budur.
Merkez Bankası'nın Türkiye'nin dış ticaret yaptığı ülkelerin para birimlerini esas almak suretiyle 2003 yılını 100 kabul ederek hesapladığı reel efektif döviz kuru endeksi, TL'nin yaklaşık 15 yılda en düşük düzeye bu yıl indiğini gösteriyor.