Merkezi yönetimin dış borcu ile dövizli kağıtlarla oluşan borcunun toplamı neredeyse 15 yıldır yatay seyrediyor. Borç 2013 yılında 93.7 milyar dolardı, 2004'de 97.8 milyara çıkıldı; en düşük düzey 81.2 milyarla 2011'de görüldü ve geçen yıl 90.2 milyar dolarla kapatıldı.
Yani görünüm iyi; borçta bir artış yok, tersine gerileme söz konusu. Her ne kadar dış borçlanmada merkezi yönetimin yerini özel sektör almışsa ve bu durum dün yazdığımız gibi sonuçta Türkiye'nin borcu olduğu için gün gelip mutlaka sorun yaratacaksa da, en azından merkezi yönetim açısından sorun yok ya da yok gibi...
Yok gibi, çünkü döviz tutarı bazında artış yaşanmıyorsa da bu dövizin karşılığı kurla birlikte tırmanmış gidiyor. Bu durumu, "kur artışının dış borca etkisi" başlıklı grafikte kolaylıkla gözlemek mümkün. 2013'ten sonra kur tırmanışa geçiyor, buna bağlı olarak da dış borç çok fazla değişmediği halde bu borcun TL karşılığı fırlayıp gidiyor.
2012-2017 dönemi... Merkezi yönetim borcu 81.7 milyar dolardan 90.2 milyar dolara çıkmış; artış yüzde 10. Ama bu borcun TL karşılığı 146.4 milyardan 341 milyara tırmanmış; artış yüzde 133.
"Ne olacak ki, ödenecek dövize bak, o artmamış, hatta azalmış" diyenler çıkabilir. Doğru, döviz tutarında artış yok. İyi de Hazine döviz kazanmıyor ki! Elde ettiği TL ile döviz edinip bu borcu ödüyor.
Dolayısıyla kur artışı yüzünden Hazine'nin daha fazla TL bulması gerekiyor. Bu da daha çok borçlanma, daha yüksek faiz demek.