Ünal Sakman'ın Babıâli Hâtıraları ve Kral Kapanı kitaplarını okuyorum. Birincisi gerçek isimlerle hatıralar... Ünal Sakman, 1961'den itibaren kapanana kadar, bir zamanlar en çok satan, en çok okunan, "sağ"ın güçlü sesi Tercüman'daydı ve hep yöneticiydi. Yüzünden hiç tebessüm eksilmeyen Ünal Ağabey gazetenin belkemiği idi. Gövdeyi ayakta tutardı. Çekilse gövde çökecek. 1989'da çekildi. Gövde sonunda çöktü.İkinci kitabı "Kral Kapanı" bir "realist" roman. Yine Babıâli ve yine Tercüman odaklı. (İki kitap da Akıl Fikir Yayınları arasından çıktı.)"Babıâli" deyince; Cumhuriyet döneminde, çoklukla gazetelerin yayınlandığı Cağaloğlu akla gelir. Babıâli Hâtıraları'nda gazetenin görünen yüzünü, "Kral Kapanı"nda ise içyüzünü anlatıyor. Kral Kapanı'nındaki isimler takma. Her iki kitabı elinize alıp sayfalarını çevirdiğinizde, hangi ismin hangisine tekabül ettiğini anlıyorsunuz.Kral Kapanı'nın roman olarak yazılmasının bir sebebi, ispat edilemeyecek ama bilinen "müptezel gerçekler"in tarihe intikal ettirilmesi olsa gerek.Babıâli Hâtıraları'nda, gazeteci ve yazarların bilinmeyen yönlerini öğreniyoruz.Tarık Buğra'nın etnisitesi ne? Küçük Ağa romanındaki Çolak Salih gerçek hayatta var mıydı?Tarık Buğra, çok şeyi Ünal Sakman'a anlatmış.Kitapta "İnönü Korkusu" başlıklı yazıda "Güneş Dil Teorisi"nin asıl sahibi olduğu iddia edilen bir isimden bahseder:"İsmi, Hayri Muhiddin Dalkılıç'tı. Ancak imzasını hiç kullanmazdı. Halk Filozofu, Halk Sözcüsü diye tanınırdı. Çünkü ismini kullanırsa, İsmet İnönü'nün kendisini yakalatıp hapse attıracağına, belki de daha başka şekillerde cezalandıracağına inanırdı. Mantıklı, müthiş zeki ve alabildiğine kültürlü bir kişi olmasına rağmen, böyle bir takıntısı vardı. Gazeteye karanlıkta gelip, gece yarısında gitmesinin de sebebi buydu. / Güneş Dil Teorisi'nin asıl sahibinin Hayri Muhittin Dalkılıç olduğu söylenirdi. Almanya'da tahsil görmüş, uzun boylu, yakışıklı bir genç olarak Atatürk'ün dikkatini çekmesi, İnönü'nün husumetine yol açmış, onun hışmından kurtulmak için, gizlenmek, kendini unutturmak yolunu seçmişti. Evham mı, gerçek mi, bilemezdik. Çünkü bu konuda konuşmazdı." (s. 14)Bu köşede, "Nureddin Mustafa, dikkat ettiyseniz, adını koymadan Güneş Dil Teorisini anlatıyor. Sanki bütün kelimeler Türkçeden çıkmış!" notu düşmüştüm. (3 Ocak 2013).Nureddin Mustafa "Türk Diline Dair" başlıklı makalesinde sözü, Türkçedeki başka dillerden gelmiş kelimelerin de aslının Türkçe olduğuna getirir. (Dergâh, Nu. 17, C. II, 20 Aralık 1921). (Dergâh'ı yeni harflere aktardık. Üç cilt. TTK yayını.)Dergâh yönetimi, bir dipnot düşerek Nureddin Mustafa hakkında şu bilgileri verir: Ohrili. Yüksek tahsilini Mısır'da görmüş. Kütüphanesinde 20 bin ciltten fazla eser ve hat koleksiyonu bulunuyor. Muhit-i Edeb lügatini hazırlıyor. (Herhâlde sonu gelmedi.)Edebiyat tarihçilerinin araştırması lâzım.