Asım Gültekin Karar Gazetesi

Mutluluğun peşinde koşarmen

Mutlu kelimesinin ‘m’si kelimenin kökündeki ut’un başına geldiğinde kelimeye nasıl bir anlam katıyor olmalı? Bunun verilebilecek makul cevabını m sesinin Türkçede kelimeye yaklaşık olarak hangi manayı...

08 Aralık 2018 | 2.088 okunma

Mutlu kelimesinin ‘m’si kelimenin kökündeki ut’un başına geldiğinde kelimeye nasıl bir anlam katıyor olmalı? Bunun verilebilecek makul cevabını m sesinin Türkçede kelimeye yaklaşık olarak hangi manayı kattığını yoklayarak bulabiliriz. Bunu ararken de “m” sesinin kelimenin başında, sonunda, içinde her neresinde ise o bulunduğu yere göre kattığı manada bir değişiklik oluyor mu olmuyor mu, buna bakarak bir mesafe kat edilebilir. “Geleyim” kelimesindeki “m” ile “ben çocuğum” derken kullandığımız “m” ile “benim çocuğum” derken kullandığımız “m” seslerinin manası hep aynı mıdır? Devamını yoklayalım:  “M” sesini başka Türk lehçelerinde “b” şeklinde veya “v” şeklinde görmenin mümkün olduğunu şimdiye kadar yapılan Türkoloji çalışmalarından biliyoruz. Yusuf Gedikli Dillerin Şifresi kitabında “kelime içerisindeki “m” sesi nereden gelir” diye bir soru sorar ve cevap olarak “nb”, “ng”, “-n” ve “b”den gelir yahut da türemedir der. Tonbul > tombul, kızanbuk> kızambuk, İstanbul Rusçada Stambul, İspanyolcada Estambul olmuştur der. Tongrıl> Dumrul, kongşu>komşu, donguz> domuz örneklerini verir. “B” sesinin kelime başında “p”, “v”, “w”, “f” ve “m” sesine intikalinden bahseder. “M” sesinin neler yaptığını bir de Hikmet Kıvılcımlı’nın Türkçe’nin Üreme Yolları ve Dil Devrimciliğimiz isimli çok kıymetli, ufuk açıcı akademi dışı özgür eserinde nasıl ele aldığına bakma ihtiyacı hissettim. Kıvılcımlı bu güzel eserinde dilbilimcilerin yapamadığı bir şeyi yapar; Türkçenin ses kapılarından bahis açar. “R”, “T”, “L”, “N”, “Ş”, “S kapıları”na dikkatimizi çeken Türkiye Komünist Partisinden Kıvılcımlı “m” sesinin durumundan da bahseder.

YAZININ DEVAMI

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Abdullah, Allah’ın kolu demek olabilir mi? 29 Şubat 2020 | 129 Okunma Parçacı ciddiyetsizlik bütüncü boşvermiş 22 Şubat 2020 | 88 Okunma Kapı tapu yapı 15 Şubat 2020 | 131 Okunma Kapı ile tapu arasında bir irtibat yok m 08 Şubat 2020 | 160 Okunma Ramak kalmıştı ne demek? 01 Şubat 2020 | 140 Okunma