Kolombiya’da 50 yıllık savaş barışla sonuçlanacakken referandum
engeline takıldı. FARC (Kolombiya Silahlı Devrim Güçleri)
gerillaları ile Kolombiya devleti arasında uzun ve zahmetli bir
“müzakere süreci”nin ardından, gerillalara af, topraksız köylülere
toprak, FARC’ın yasal bir parti kurması ve seçimlere katılması gibi
hakları içeren bir anlaşma imzalanmıştı.
Anlaşma halkoyuna sunuldu. Çok düşük katılım oldu (yüzde 37) ve kıl
payıyla da olsa barış anlaşması reddedildi. Oysa beklentiler yüzde
60 hatta yüzde 65 “evet” oyu çıkacağı yönündeydi. Kolombiya üstüne
uzman sayılması gereken gazeteciler, “barışa hayır” diyenlerin
ülkenin savaştan etkilenmeyen kesimleri olduğu kanısındalar.
Uzman onlar. Herhalde söylediklerinde doğruluk payı yüksektir.
Yineleyelim: Kolombiya’da ülkenin savaştan etkilenmeyen kesimleri
barışa hayır dediler!..
***
Peki, bir ülkede savaştan etkilenmeyen kesim ne demektir?
Coğrafi olarak: Savaş ülkenin bir bölgesinde sürüp gitmekteyse ve
ülkenin geri kalan bölgelerinde sokağa çıkma yasakları ilan
edilmiyorsa; kentler, kasabalar “hendek savaşları” sırasında ve
sonrasında haritadan kazınmacasına tahrip edilmiyorsa; kent ve
kasabaların içinde, girişinde, çıkışında kurulu polis karakolları,
askeri kışlalar, insanlar bombalı araçlarla yok edilmiyorsa; o
kentte ya da kasabada yaşayan yurttaşlar, askerler, polisler
patlamalarda can vermiyorsa…
O kent ve kasabalar ülkenin savaştan etkilenmeyen kesimleridir…
Ekonomik olarak: Bakkal, manav, berber, terzi, lokanta gibi küçük
dükkânından tutun da fabrikasına, ithalat-ihracat şirketlerine
kadar uzanan işyerlerinin sahibi olanların sokağa çıkma yasakları,
patlayan bombalar, yakın kırsaldaki ya da kentin içindeki silahlı
çatışmalar, savaşın yarattığı aşırı yoksullaşma gibi nedenlerle
işleri yokuş aşağı gitmiyorsa…
Onlar savaştan etkilenmeyen kesimlerdir…
Sınıfsal olarak: Oğlunu bir yolunu bulup (o yol genellikle bulunur)
çatışma ve savaş bölgelerinde askerliğe yollamayanlar; oğullarının,
yakınlarının tabutları başında cenaze namazına durmak zorunda
kalmayanlar; “şehit haberleri” geldiğinde yüreği korkuyla
hoplamayanlar…
Savaştan etkilenmeyen kesimlerdir…
***
Bu kadar mı?
Kişinin (“toplumsal kesimlerin” değil, kişinin) savaştan
etkilenmesi, korkması, iğrenmesi, vicdanının kanaması ve savaşa
karşı barışın yanında dimdik durması