Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’dan, ülkenin kuzey-batısındaki Banya Luka’ya gitmenin birkaç farklı yolu var. Biz, Visoko - Zenitsa - Jepçe - Maglay - Tesliç - Kotor Varoş - Çelinats hattını tercih ediyoruz. En kısa ve en konforlu yol alternatifi olmasa da, yeşilin tüm tonlarını barındıran bir yolculuk bizi bekliyor.
Osmanlı’nın ‘Banaluka’ olarak adlandırdığı bu şehrin isminin, nereden ve ne anlama geldiği tam olarak bilinmiyor. Evliya Çelebi, ‘banya’ kelimesini ılıca, hamam, banyo; ‘luko’ kelimesini de şehir anlamında açıklamaktadır. Şehrin yakınında bir ılıca bulunması bu rivayeti doğruluyor. Bir diğer rivayet, ‘bana’ kelimesini beyler, valiler; ‘luka’ kelimesini çayır anlamında açıklıyor.
İsmi hakkındaki rivayetler çeşitli olsa da, bu şehrin, Osmanlı döneminde önemli bir yerleşim yerleri haline geldiği tartışmasız. Önceleri küçük bir kale, varoş olarak tabir edilen bir dış yerleşim yerinden ibaret olan Banya Luka, 1527-1528 kışındaki fethin ardından, büyük bir gelişme göstermiş.