Bugüne kadar Bosna Hersek, Kosova ve Makedonya gibi Balkan ülkelerindeki Ramazan adetlerine, gelenek ve göreneklerine dair bilgi ve gözlemlerimizi kaleme aldık.
Bugün ise bir ülkeden değil, birçok kişinin adını bile bilmediği ama yıllardır otonomi talep eden, Sancak ve Preşova bölgelerindeki Ramazanlardan bahsedeceğiz.
Sancak, Sırbistan ve Karadağ arasında tampon vazifesi gören özel öneme sahip bir bölge. Yaklaşık 500 bin nüfusa sahip olan Sancak’ın, yüzde 67’si Müslüman Boşnaklardan oluşuyor.
Sancaklılar, rahmetli Aliya İzetbegoviç’in ifadesiyle, “Berlin Kongresi’nden sonra Drina Nehri’nin diğer yakasında bırakılan, halkımızın daha az şanslı kısmıdır.”
Sancak’ın, Novi Pazar, Tutin, Syenitsa, Priyepolye, Nova Varoş ve Priboy şehirleri Sırbistan’da; Rozaye, Plav, Plyevlya, Biyelo Polye, Berane ve Andriyevitsa şehirleri ise Karadağ’da bulunuyor.
Preşova Vadisi ise Preşova, Buyanoça ve Medvec şehirlerini kapsayan Sırbistan’ın güneyindeki bölgedir. Yaklaşık 70 bin nüfusa sahip olan Preşova’nın yüzde 70’i Müslüman Arnavutlardan oluşuyor.
Ramazan ayı yaklaşınca, Sancak ve Preşova’daki çarşı pazar şenleniyor. Ramazan alış-verişi tamamlanınca, evler temizleniyor. Camiler ve mescitler de, semtin kızları tarafından temizleniyor.