Doğu - Batı tartışması, eski bir konu. Önceden Batı demek,
Avrupa medeniyeti ve Batı Avrupalı sömürgecilik demekti. Avrupa
medeniyeti, Çarlık Rusya’sı ile Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına
vurduğunda sorgu suale açılmıştı. Avrupa sömürgeciliği ise
buralarda ama asıl türlü örnekler sergilediği Asya’nın geri kalan
topraklarıyla Afrika’da yaygın ve derin nefret konusu oldu.
Günümüzde ise Batı, artık Atlantik okyanusunun batısındaki Amerika.
Bundan yüz yıl önce Avrupa’nın sömürgeciliğini bırakıp medeniyetini
aldığı ileri sürülen kuzey Amerika, ABD. Atlantik’in bize doğru
olan doğu yakasındaki eski batı, şimdi bunun yardımcı kuvvet
durumunda.
Önceden Doğu demek, Çarlık Rusya’sı ile Osmanlı gelmek üzere,
Avrupa medeniyetine ve sömürgeciliğine maruz kalan dünya anlamına
geliyordu.
Şimdi Doğu, Avrupa’nın ortasından bize doğru olan kısmı ve Asya’nın
bizden doğuya doğru açılan toprakları, yani bütün Avrasya. Ve
elbette onunla birlikte Atlantik şiddetine maruz kalan dünyanın
tümü.
Bugünün Batı’sı Atlantik dünyasında işler karışık.
*
TTIP ve TPP kısaltmalarıyla anılan ticaret ağı atılımları, durumu
güzel açıklıyor. Bu anlaşmaların ikisi de küreselci ticaret
sisteminin çöküşü üzerine, ABD tarafından gündeme getirilmişti. ABD
dünyayı TTIP’le Avrupa üzerinden, TPP ile Asya’nın doğu kıyıları
üzerinden sarmaya kalkışmıştı.
Bu iki anlaşma da 2017 yılında Trump eliyle atıl hale geldi.
*
TTIP, Transatlantik Ticaret ve Yatırım Anlaşması’ydı; imzacıları
ABD ile AB idi.
Küreselleşme projesinin batışıyla birlikte, Amerika’da
Clinton-Obama çizgisi eliyle 2008’den başlayarak
2013&rsquo...