1931 yılında İskenderun Sancağında dağıtıldığı tahmin edilen
Arap harfli Türkçe yazılmış, yazarı bilinmeyen bir makale,
Suriye’yi “manda”sı altına alan Fransa’nın 1921-1930 yılları
arasında Türkiye’ye karşı kovaladığı siyaseti anlatıyor.
***
Diyor ki: Birincisi, adına “manda” denen şey, özünde “Fransa’nın
şarkta (doğuda) tutunması ve ‘En Büyük Fransa’nın tahakkuk
etmesi”dir. Manda adına bakıp “bu ne” diye boşuna kendinizi
yormayın. İkincisi, Fransızların Türkiye - Suriye sınırını çizmek
için ‘Roma Yolu’ diye tutturdukları şey gerçekte keçi yolu bile
değil. Bu yol üzerindeki ısrarları Suriye yararını düşündüklerinden
değil, “Şark’ta Fransız istilasına bir adım daha atmak” içindir.
Üçüncüsü, öteden beri Suriye’ye Ermenilerin getirilmesi ve
“hududumuza zaif bir çit gibi dizilmesi Ermenilere acıdıklarından
değil, Suriye’yi imar etmek istediklerinden değil, Suriye’nin su
menbalarını kurtarmak için değil, Fransız istilasına öncü bir
kuvvet hazırlamak, Suriyeliler ile daima geçimsiz kalacak bir unsur
daha kazanmak, Türkiye hududunda hiç rahat durmayacak, Büyük
Ermenistan akrânının karşısında kafaları daima dumanlanıp bulunacak
ve Fransız parmakları arasında her zaman arzuya göre oynayacak bir
alet bulundurmak içindir.”
***
Demek ki rastlantı değil. Bugünlerde ABD’de Trump’ın Suriye’de
F...