Son dönemde Suriye'de "Esed'li ya da Esed'siz geçiş" tartışması yaşanıyor. Esed'li geçiş ihtimali muhalefet tarafından Suriye politikasının iflası olarak ele alınıyor. Halbuki ABD ve Rusya dahil hiçbir gücün Suriye politikası başarılı olamadı. Hiçbir güç, Suriye'nin tek bir parça olarak kendi öngördüğü yola gitmesini sağlayamadı. Bu yüzden bugün tüm güçler Suriye'de kendisine bağlı bir devletçiğin varlığını mümkün kılacak düzenlemelerle meşgul. İşte bu yüzden esas mesele, Suriye'de Esed'li bir geçiş dönemi olup olmayacağı değil. Yeni Suriye'nin ve yeni Ortadoğu düzeninin kurulmasında masada kimler olacak ve ne alacak? Esas mesele bu.
***
Aslında Arap isyanları Suriye durağına geldiğinde bu ülkedeki krizin küresel ve bölgesel güçlerinin dahil olduğu bir vekalet savaşına döneceği açıktı. Nitekim Suriye iç savaşı tüm güçleri içine doğru çeken bir sarmala döndü. En son Rusya, askeri güçlerini Esed'e destek için gönderdi ve Lazkiye'de askeri yığınağını artırdı.
Putin, Rus askerlerinin sahaya inmeyeceğini söylese de Rusya'nın Suriye'de ileri bir adım attığı ortada. Aynı minvalde, Irak- Suriye- İran ve Rusya'nın Bağdat'ta DAİŞ'e karşı koordinasyon merkezi kuracakları haberi geldi.