30 Mayıs 2018 günü Pearl Harbour/Hawaii’de bulunan Amerikan deniz ana üssünde icra edilen bir törenle, adada bulunan (PACOM) Pasifik Komutanlığı’nın adı (INDOPACOM) Hint-Pasifik Komutanlığı’na dönüştürüldü. Halen 400 bine yakın askeri personele sahip, denizci karakteri ağır basan söz konusu komutanlık İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra 1947 yılında kurulmuştu. Pasifik Komutanı Oramiral Harry Harris, aynı törende emekliye ayrılarak yerine Oramiral Davidson getirildi. Çin ve Rusya’ya karşı şahin görüşleri ile bilinen Amiral Harris aynı hafta Güney Kore Büyükelçiliği’ne atandı. Oramiral Davidson da geçen aylarda Senato’da verdiği ifadede Çin Donanması’nın Güney Çin Denizi’nde ABD Donanması’nı alt edebileceğini belirterek kamuoyunun dikkatini çekmişti.
ÇİN-ABD RESTLEŞMESİ DEVAM EDİYOR
Trump Hükümeti, 21. yüzyıl jeopolitiğini etkileyecek önemli kararları almaya ve bu kararlara uygun yöneticileri kadrolarına atamaya devam ediyor. CIA Başkanı, Savunma ve Dışişleri Bakanları ile Milli Güvenlik Danışmanı gibi askeri güç kullanılma kararlarında en etkili isimlerin Çin ve Rusya ile çatışma beklentisi ve neredeyse teşviki içinde olan kişilerden seçilmesi dikkat çekiyor. Bu beklentinin askeri endüstrinin de işine geldiğini söylemek abartı olmaz. Diğer yandan ABD, yükselen Rus ve Çin askeri gücü karşısında yeni meydan okumalarla karşı karşıya kalıyor. Zira başta Çin olmak üzere her iki devlet 2000’li yıllardan itibaren askeri yatırım ve savunma harcamalarını arttırdı. Askeri ARGE’de kuvvet çarpanı etkisi yaratacak yeni silah sistemlerini hayata geçirdiler. Çin, 20. yüzyıldaki Çin değil. Rusya askeri alanda Soğuk Savaş’ın en güçlü dönemlerini aratmayacak yapılanma içinde. Avrasya adasının doğusunda Çin, güçlü Rusya’yı yanına alarak Pasifik’teki ABD liderliğindeki bloğa meydan okuyabiliyor. Çin Donanması’nın 320 savaş gemisi, 57 denizaltı ve özellikle 2 bin 500 mil menzile sahip DF 21/CSS 5 tipi gemiye karşı balistik füze sistemleri ile artık Avrasya adasının doğusu, savaş zamanında ABD için son derece riskli ve tehlikeli bir bölgeye dönüştü. Çin’in Bir Kuşak Bir Yol projesi (OBOR/BRI) ile birlikte deniz gücüne üsler zinciri eklemesi paralel ilerliyor. Bu zincir, Çin’i uzak denizlere taşıyor. Bu kapsamda Çin, Pasifik ve Hint okyanuslarında, Bangladeş, Myanmar, Sri Lanka, Şeyseller, Pakistan ve Cibuti’de temin ettiği lojistik üsler üzerinden donanmasının harekât çapını genişletiyor.
HİNDİSTAN KİLİT ÜLKE
ABD’nin geçen yıl içinde deklare ettiği “Büyük Güçler Rekabeti” sisteminin deniz jeopolitiğinde artık yeni arayışlar öne çıkıyor. Denizde vekalet savaşı yaşanamıyor. Zira donanma gücü oluşturmak piyade gücü oluşturmaya benzemiyor. Donanma güçlerinin ittifakı artık her dönemden daha büyük önemde. İşte bu bakış açısıyla ABD’nin Pasifik Komutanlığı’nın adını değiştirmesi çok güçlü mesajlar içeriyor. ABD küresel kontrol ve erişim için oluşturduğu altı cephe komutanlığının en büyüğü olan; dünya deniz ve okyanus alanlarının yarısından fazlasını; dünya nüfusunun yarısını kaplayan Pasifik Komutanlığı’nın adına, söz konusu sorumluluk alanını değiştirmeden Hint Okyanusu’nu ekleyerek iki mesaj veriyor. Birincisi 21. yüzyılda başat güç kalmaya devam etmeyi hedeflediği Pasifik Okyanusu’nun kaderini, Hint Okyanusu’ndan ayırmıyor. İkincisi Hindistan’ı yanında görmek istiyor. Birincisi için işlerin eskisi kadar kolay olmayacağını söyleyebiliriz. Ancak ikincisi için aynı yorumu yapmak kolay değil. Bu kritik aşamada Hindistan’ın 21. yüzyıldaki jeopolitik saflaşması dünyanın geleceğini belirleyecek önemde olduğunu hatırlatalım. ABD Hindistan’ı yanına çekebilmek ve Çin’in Hint Okyanusu’ndan da çevrelenmesini sağlamak için önemli hamlelerine devam ediyor.
ABD’NİN PASİFİK HAMLELERİ