Ülkemiz 1994 ve 2001’de büyük krizler yaşadı. Hatırlıyorum bu iki krizde de maaşlı insan zengin sayılırdı. Koalisyon yönetimleri olduğu için krizler daha derinleşmişti. Şu an bir koalisyon yönetimi olsa tecrübe ettiğimiz kriz bizi daha çok sarsardı. Güçlü yönetim ve lider sayesinde 2009’da olduğu gibi küçük sıyırıklarla atlatacağız.
1994 krizinde başbakan Tansu Çiller’di. O zaman yargı çevreleri devletçi kafaya sahipti. Türk Telekom’un özelleşmesi söz konusuydu. Bu özelleştirme gerçekleştirilse Türkiye’nin dış borcu kapanıyordu. SHP milletvekili Mümtaz Soysal konuyu yargıya taşıdı ve Türk Telekom özelleşemedi. İyi bir iş yaptığını sanan Soysal Demokrat ve o kafadakiler ülkeye kötülük yaptıklarının farkında bile değildi.
AK Parti ilk döneminde Telekom’u haklı olarak özelleştirdi. Bir zamanlar 20 milyar dolar eden Telekom 2005 Kasım ayında 8 milyar 423 milyon dolara satılmıştı. Şu an 1 milyar dolar ediyor mu, emin değilim.
Bizim gibi serbest piyasanın olduğu ülkelerde devlet küçük ama etkili olur. Eğitim, sağlık, güvenlik konularında her şey devletin kontrolündedir. Onun dışında devlet düzenleyicidir. 2008 küresel finans krizinde Lehman Brothers batınca ABD ve AB ülkelerindeki bankalar bundan ciddi biçimde etkilendi. Obama hemen bir bailout (kurtarma programı) çıkardı. Büyüklüğü 600 milyar dolardı. İngiltere’de de itibarı yerinde olmayan Gordon Brown (maliye bakanı, sonradan başbakan oldu) zordaki İngiliz bankalarına “devlet ortak olmuştur” dedi. Kriz atlatıldı. Arada tabii ki her krizde olduğu gibi bankalar, iflas eden şirketler olur. Bu kaçınılmaz.
Türkiye çok fazla ekonomik çareye sahip. TMSF’nin elinde büyük şirketler var. FETÖ dolayısıyla devletimizin haklı olarak el koyduğu bu şirketlerin aktif büyüklüğü 40-50 milyar TL civarında. Bu şirketlerin FETÖ’cü sahiplerinin bir kısmı firari, bir kısmı içeride. Hepsi ceza aldılar. Artık geri alamayacaklarına göre bu şirketler hemen özelleştirilmelidir. Buradan gelecek para ekonomiyi rahatlatacaktır. Kaldı ki şirketler kârlı ve alıcıları var.
Aynı şekilde bedelli askerlik için 400 bin başvuru var. Bu 6 milyar TL demek. Gençlerimizin bir kısmı harıl harıl para arıyor. Bankalara müracaat edenler var. Kredi çekecek gençlere düşük oran verilmeli.
KGF kredilerinde de kolaylık sağlanmalı. Sadece ihracatçılara değil küçük esnaf ve KOBİ’ler de bundan yararlanmalı. Ek limitler açılmalı.
Kimse şüphe etmesin, Türkiye bu krizi aşacaktır. Çare çok. Elbette bazı zararlar göreceğiz ama uzun vadede kazanacağız. Daha güçlü çıkıp dünyada çok önemli bir aktör hâline geleceğiz.