İstanbul Sanayi Odası (İSO), Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi
Kuruluşu Araştırması’nın 2016 sonuçlarını dün açıkladı. Bu
araştırmayı İSO her yıl yapıyor; araştırmanın sonuçları, bir çok
açıdan, bize ekonomiyle ilgili çok önemli ipuçlarını veriyor. Bu
araştırmanın ayrıntıları ve sonuçları üzerinde durmamız gerekiyor.
Çünkü İSO’nun araştırmasındaki ikinci büyük 500 sanayi kuruluşu
KOBİ sınırlarında, alanlarında tekel olmadan küresel rekabeti
yürütmeye çalışan, istihdam yaratan kurumlardır. Bu açıdan bu
işletmelerin yaşadığı sorunlar, kârlılık, ciro değişimleri Türkiye
ekonomisinin genelindeki sorunları bize yansıtır. Örneğin, bu
işletmelerin kârlılık oranları, Türkiye’deki sanayi işletmelerinin
genel kârlılık ortalamasını bize aşağı yukarı verir. Yine bu
işletmelerin finansmana erişimi, ihracattan aldıkları pay ve ciro
artışı ortalaması da Türkiye’deki istihdam seyriyle doğrudan
orantılıdır.
Tabii ki 2016 yılı Türkiye için çok sorunlu bir yıldı. 15 Temmuz
darbe girişimine bağlı olarak ekonominin yaşadığı şoklar, en çok
küçük ve orta boy işletmeleri etkilemiştir. Yılın ikinci yarısında
yaşanılan ciro azalmalarında 15 Temmuz’un etkisi büyüktür. Ancak
2016 sonuçlarını 2015 sonuçlarıyla karşılaştırdığımız zaman,
kârlılık oranlarının düşüklüğü ve giderek yükselen finans
maliyetleri ve finansmana ulaşmada zorluk Türkiye ekonomisinde
giderek kalıcı, yapısal bir soruna dönüşmek üzere...