ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkesinin
elçiliğini Kudüs’e taşıma ve Suudiler üzerinden planladığı yeni
girişime karşılık, Hamas’ın Gazze’den sınıra başlattığı yürüyüş
orantısız güç kullanımı eşliğinde geride onlarca ölü ve yaralı
bıraktı. İsrailliler için 70’inci yıldönümü, Filistinli Araplar
için topraklarından oluşu simgeleyen El Nakba demek. Tarihi husumet
çok derin.
Ortadoğu’nun sömürgecilikten ulus devletleşme ile çıktığı tarihi,
hukuki, sosyo-ekonomik, kültürel mücadelelere dayalı zor bir
meselesi bu. Filistinli Arapların çileleri üzerinden ulusal
davalarını ‘kutsal İslamcılık davasına’ dönüştürenlere sözümüz yok.
Ama toplumsal mücadeleleri anlamaya ve çözümler geliştirmeye
çalışan ve hayata ‘soldan’ bakanlar açısından sorular olmalı.
Özellikle meseleye 1970’lerde Türkiye solunun bölgedeki serüveninin
etkisiyle bakanlar için. O toprakları defalarca ziyaret etmiş bir
gazeteci olarak yıllar içerisinde evrilen görüşlerim itibarıyla en
azından benim var.
*** • Filistinli diye
kullanıyoruz ama bu isimde bir ulus yok. Filistin tarihi ve coğrafi
bir bölgenin ismi değil mi?
• 1850’lerde Siyonist projeden önce bölgede -Mısır ve Trans
Ürdün, Suriye’den o vakitler küçük kasaba ve köylerin bulunduğu
Filistin’e- göçler yaşanmadı mı? 1890’larda başlayan Yahudi göçü
1917 Balfour Bildirisi eşliğinde Siyonist proje ile hız kazanıp
sosyalist çiftlikler kurulmuşken asıl nedenler Osmanlı’nın
dağılması, iki dünya savaşı, Nazi Almanyası ile sınırları cetvelle
çiziveren Britanya ve Fransa politikalarında yatmıyor mu?
• 1920-1930’lara kadar Arap ve Yahudi halkları işbirliği de
geliştirmişken süreç karşılıklı katliamlara nasıl döküldü?
• Siyonist projede Britanya’da etkili çevrelerin rolü açıkken
n...