Kafamızı Ortadoğu’dan kaldıramasak da dünyanın öte ucunda yükselen bir direnişi es geçmemeli: Dakota... Hem ekonomi ve çevre hakları ile ırk adaleti peşindeki bir avuç cesur insanın nelere kadir olduğunu görüyoruz, hem de kapitalist dünyanın her yerinde, otoritenin estirebildiği militarist şiddetin doğası ortaya seriliyor.
ABD’nin Kuzey Dakota eyaletindeki Standing Rock Sioux kabilesi, ülke çapında 300 kadar yerli kabilenin yanı sıra, her renk ve kökenden çevre aktivistinin desteğiyle, bir petrol şirketi, mali kapitalizm ve eyalet yönetimine bayrak açtı. Onlara en son eski NATO komutanı Wesley Clark’ın yine eski bir asker olan oğlu öncülüğünde 2000 kadar gazi desteğe koşuyor.
***
Mevzu, Energy Transfer şirketinin Kuzey Dakota’dan Illinoise’ye taşınacak olan, Missouri Nehri’nin yatağını da kapsayan 2 bin millik ‘Dakota Access’isimli petrol boru hattı. 3.8 milyar dolarlık hattan günlük 570 varil petrol pompalanacak. Eyaletin 70 bin nüfuslu başkenti Bismarck’ın yüzde 92’si beyaz orta sınıftan sakinleri ‘su kaynakları kirlenecek’ endişesiyle şikâyet edince, rota, taa 1851 anlaşmasıyla Sioux’lara bırakılmış topraklara alındı. Bu da Standing Rock Yerli Bölgesi’nin 9 bin ahalisini ayaklandırdı.
Ağustostan beri barışçı eylemler yapılırken, 20-21 Kasım’da güvenlik güçlerinin şiddeti ayyuka çıktı. Tıpkı 2011 Occupy hareketinde olduğu gibi sabaha karşı ulusal muhafızlar ve polis gözyaşartıcı gaz, plastik mermi, kulakları sağır eden ses bombaları ve dondurucu soğukta tazyikli sularla göstericilere saldırdı. Onlarca insan hastanelik oldu, kimi gözünden yaralandı, kimi hipotermi yaşadı. En vahim yaralanma kalp krizi geçiren bir kabile büyüğü ile 21 yaşındaki New York’lu Sophia Wolansk. Genç kadın atılan bir nevi el bombası yüzünden kolunu yitirme tehlikesi altında. 61 yaşındaki avukat babası, Obama’ya telefon açıp ‘savaş alanında kullanılacak türden’ bu silahın hesabını sordu.
Obama 2009’da Amerikan yerlilerine reva görülen kıyımdan ötürü özür dilemiş bir isim. Ama bu vakada bir şey yapamıyor. Zaten hükümeti de üç-beş vergiden muaf kumarhane sahibi zengin yerli dışında 170 binlik Sioux nüfusunun işsizlik, yoksulluk ve toplumsal yozlaşma sorunlarına deva olabilmiş değil.