Rusya Federasyonu, Suriye sahasındaki toz
duman ve engelleme hamlelerine karşın, Soçi’de Ulusal Diyalog
Kongresi’ni topladı. Aklıselim kimse mucize
beklemiyordu.
Ortak bildiride, Suriye’nin ‘egemenlik ve
toprak bütünlüğüne saygı’ vurgusu eşliğinde BM’nin
uygulamasını üstleneceği anayasa taslağı yazımı için 150 kişilik
komite kurulması kararı yer aldı. ‘Yeni Soçilerin’ kapısı
açıldı. İslamcı yıkım projesinin aparatları dışında Suriye’nin
ölüm-kalım savaşı veren seküler nüfusunun ezici kısmının sahip
çıktığı Şam’daki yönetimin meşruiyeti pekiştirildi. Rusya da kendi
payına Suriye sahasının ‘diplomasi şovunu’ yapmış
oldu.
***
Meselenin sahadaki gelişmelere bağlı olduğu
herkesin malumu. Şam’da rejim değişikliği hedeflerine gömülenler
elbette çıkarlarına uymayan bir çözüm ve barışa itibar etmeyecek.
Bu açıdan Soçi’de 1400’e yakın katılımcı arasında yer almayanlar
dikkat çekici:
♦ ‘Riyad muhalefeti’ diye
anabileceğimiz Suudi destekliler.
♦ Stratejik tercihlerini
kendilerine bir devletcik sunabileceğini düşündükleri ABD’den yana
yapmış olsalar dahi Soçi’de Türkiye’nin hamlesiyle dışlanan Suriye
Kürtleri.
♦ İstanbul merkezli Suriye
Ulusal Konseyi. ABD, Suud/Katar ve Türkiye tarafından desteklenmiş,
son dönemde tümüyle Ankara’ya kalmış görünenler. Kendi milli
bayraklarını reddeden bu unsur, Soçi için iradelerini yabancı bir
ülkeye teslim ettiler. Onları resmen Türkiye temsil etti.
‘Millilik’ sınırlarını belirleyen İhvancılık olduğundan
normal karşılamalı.
***
Soçi ile neredeyse eşzamanlı olarak İsrail
Başbakanı Netanyahu da Moskova’da Rusya lideri
Putin ile 90 dakikalık özel görüşme yaptı.
Netanyahu, sonrasında İran’ın Suriye’deki askeri varlığı ve
Lübnan’daki ‘roket fabrikalarından’ şikâyet edip
“Putin’e açıkça söyledim, kendiliğinden durmazsa biz
durduracağız. Harekete geçtik bile” dediğini
aktardı.
Görüntüde Holocaust’ı Anma Günü ve Leningrad
kuşatmasının kırılmasının yıldönümü vardı. İki lider 1943’te
Sobibor ölüm kampında Nazilere karşı bir Kızılordu generalinin
başlattığı isyana adanmış sergiyi açtı. Ketumluğuyla namlı Putin
‘küresel belirleyicilik hırslarının yol açtığı yıkım’ ve
‘ırkçılık, etnik üstünlükçülüğün reddi’ temalı beyanatla
yetindi. Yardımcısı Yuri Uşakov, ikili konular ile
Soçi dahil Suriye’deki uzlaşma sürecinin ele alındığını söylemekle
yetindi.
Ne konuşuldu bilmiyoruz. Sosyal medyada
kimileri, Rus liderin Netanyahu’ya olası mesajlarına atfen
“Suriye’de teröristlere yardım ettiğinizi biliyoruz. İran’la
ilgili abartılarınızı biliyoruz. ABD ile Ukrayna’da neo-nazilerle
çalıştığınızı biliyoruz” diyen alaycı yorumlar yapmadı değil.
Ama hemen ertesinde Rusya Güvenlik Konseyi Başkanı Nikolay
Patruşev başkanlığında bir Rus heyetinin İsrail’i ziyareti
çarpıcı.
***