Elinizde tuttuğunuz Cumhuriyet’in bugünkü sayısı da onlarsız
hazırlandı: Genel Yayın Yönetmeni Murat Sabuncu, Yayın Danışmanı
Kadri Gürsel, Cumhuriyet Vakfı Yönetim Kurulu üyeleri Önder Çelik,
avukat Bülent Utku, avukat Mustafa Kemal Güngör, okur temsilcisi
Güray Öz, yazar Hakan Kara, çizer Musa Kart, kitap eki yayın
yönetmeni Turhan Günay.
Onlar, Silivri Cezaevi’nde yedi gündür tutuklu.
Ve Cumhuriyet okurları farkında ki, bu ağır koşullar altında dahi,
bir gazeteyi asıl işlevi olan haberciliğin gereklerine uygun
biçimde “yapma” sorumluluğumuzu unutmuyoruz.
Her zamankinden daha büyük özveri gerektiren bu çabamızın
kıymetlendirildiğinin de tanığıyız.
***
DHMİ (Devlet Hava Meydanları İşletmesi) Genel Müdürü Funda Ocak
aradı.
Bu göreve 2 Ekim’de atanan Ocak, Hazine kökenli ve uzun yıllar hem
Hazine’de hem de DHMİ’de yap-işlet-devret (YİD) modeli üzerine
çalışmış bir bürokrat.
YİD ile Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) projelerine dair yazılarımızı
dikkatle izlediklerini belirten genel müdür; son iki yazıda yer
verdiğim İstanbul 3. Havalimanı ile TAV’ın işlettiği Esenboğa
Havalimanı konusunda bazı veriler paylaştı.
KÖİ modeliyle yaptırılan 17 projenin 7’sinin YİD, kalanının ise
hazır tesislerin işletilmesi biçiminde olduğunu anımsatan Ocak, YİD
projelerindeki yolcu sayısı garantisinin, yüksek yapım maliyeti
nedeniyle verildiğini vurguladı.
‘Finansal modelleme yapıyoruz’
Büyük YİD projelerinde, en kritik konunun “finansal modelleme”
olduğunu belirten Ocak şöyle anlatıyor:
“Geleceği tahmin etmek zorundayız. Bunu yaparken de bütün paydaşlar
arasında denge oluşturup en ince ayrıntıyı bile düşünüyoruz. Bir
havalimanı mekânı, A’dan Z’ye değerlendiriliyor. Bir yandan rekabet
gözetip diğer yandan kamu için tatminkâr değerlendirme yapıyoruz.
Bu modelleme altı ayımızı alıyor.”
Ocak’ın bu süreçte dikkat çektiği incelik şu: “Yolcu garantisini,
inşaat dönemindeki riskin yüksek olması nedeniyle veriyoruz. Fakat
yolcu sayısı, verilen garantinin üzerine çıkarsa, şirket bu geliri
kamuya ödüyor.”
DHMİ Genel Müdürü, bu veriden hareketle, TAV’ın işlettiği Esenboğa
Havalimanı’ndaki 2006-2015 dönemine dair şu bilgiyi paylaştı:
“Dış hatlar beklediğimiz gibi çıkmadı. Ancak iç hatlar beklenenin
çok çok üzerinde gerçekleşti. Yolcu garantisi bakımından dış
hatlarda kamu olarak, görevli şirkete 31 milyon 372 bin Avro ödeme
yaptık. Buna karşılık iç hatlarda yolcu girişi bizim garanti
ettiğimiz yolcu sayısının çok üzerinde gerçekleştiği için,
şirketten 53 milyon 80 bin Avro ödeme aldık. Böylece 2015 sonu
itibarıyla TAV Esenboğa’dan kamuya 21.7 milyon Avro ödeme
gerçekleşti.
DHMİ Genel Müdürü, inşaatını İGA’nın sürdürdüğü İstanbul 3.
Havalimanı’nda da 4 etaplık projenin ilk etabının 10 milyar 240
milyon Avro olduğunu belirtti. Ocak, görevli şirketten her yıl 1
milyar Avro kira bedeli alacaklarını, görevli şirketin 25 yılda
toplam 22.1 milyar Avro ödeyeceğini söyledi.