Ağır seyredeceği besbelli bir kışa girdik.
Türkiye-Rusya arasında süren krizin ciddi hasar bırakacağı artık sır değil.
Özellikle enerji ihtiyacına olumsuz yansıyabilecek gelişmeler, zincirleme etki yaratacak yönler içeriyor.
Türkiye’deki elektriğin yaklaşık yarısını, doğalgaza dayalı santrallar üretiyor.
Herhangi bir nedenle doğalgaz akışı azaldığında, santrallar, elektrik üretimi için ikincil yakıta geçiyor.
Fuel oil ya da mazot kullanıyor.
Yakın zamanda oldu. Kış koşullarının ağır seyrettiği geçen yıl, konutlarda kullanılan doğalgaz tüketimi arttı. Bu artış, elektrik üretiminde kullanılan doğalgazın payını düşürdüğü için de bazı santrallar ikincil yakıta geçmişti.
Elektrik santralları ikincil yakıta geçtiğinde, maliyeti devlet karşılıyor. Mesela santralın kullandığı fuel oil’den Özel Tüketim Vergisi almıyor.
***
Meclis’e sunulan “geçici bütçe”, Rusya krizinin derinliği hakkında kritik bir ipucu içeriyor.
Normalde geçici bütçelerde, bir sonraki yıl ödeneklerinin üç-dört aylık harcaması için yetki alınır. Nasılsa, yakında asıl bütçe yapılacağı ve geride sekiz-dokuz ay kalacağı için bu oran yeterli kabul edilir.
Ancak bu kez durum farklı...
Enerji konusu alarm veriyor. Zira, Geçici Bütçe tasarısı, elektrik üretim şirketlerinin“ikincil yakıt” kullanma ihtimalini, bir ihtimal değil; kesin bir veri olarak kabul etmiş.
Neden mi?
Enerji Bakanlığı bütçesinin “ilgili” faslının yüzde 100’ünü kullanma yetkisi isteniyor.
Yani pekâlâ, diğer zorunlu harcamalar gibi, bütçenin yüzde 30’u, 40’ı kullanılabilecekken, tamamının harcanağı hesaplanıyor.