Bütçe dendiğinde, eskiden “açık” nedir, en çok ona
bakılırdı. Gelir ile gider arasındaki fark fazla mı, devlet yılın
başında tahmin ettiği açık rakamını tutturabilmiş mi, iyi vergi
toplamış mı, neye ne harcamış gibi sorulara yani.
“Açık” kavramı yine önemli. Fakat artık, kapatıcı özelliği
güçlü fondöten misali, bazı makyaj teknikleri uygulanıyor.
Örneğin en son 2016 bütçe sonuçları. Evet, tam bir yıl önce gelir
ile gider arasında 29.7 milyar TL diye tahmin edilen açık tahmini
tuttu. Hatta Maliye
Bakanı Naci Ağbal, öngörülenin
430 milyon TL de altına indiklerini bile söyledi.
Ne ki, makyaj kalktığında ortaya çıkan şu: Vergi yapılandırması
denilen, özel kanunla çıkarılmış “af” olmasa, açık hedefi
tutmayacaktı. Geçen yıl ortasında başlatılan bu uygulama sonucu
gelen 13.7 milyar TL bütçeye artı yazdı çünkü. Bu makyaj, bütçedeki
harcama artışlarını perdelemede epeyi işe yaramış olmalı. 2016’da
kamu harcamaları aldı başını gitti çünkü yine.
***
Taşıttan örnek verelim. Her başbakanın, yılda en az bir kez
mikrofonlar önünde açıklama yaptığı konudan: Taşıt harcamalarında
tasarrufa gidilecek. Maliye’nin yeni verileri, bu beyanın usanç
yaratan samimiyetsizliğini bir kez daha kanıtladı. 2015’te kamu
taşıtları için, bütçeden 1 milyar 537 milyon TL
harcanmıştı.
Son aralık bütçe rakamlarıyla gördük ki, 2016 yılındaki toplam
taşıt harcaması 2 milyar 270 milyon TL’ye ulaşmış.