Bu satırlar yazılırken dolar 3.85, Avro ise 4.13 TL’den işlem
görüyordu. (Bir önceki yazı kaleme alınırken dolar 3.76, Avro
ise 4.04 TL’ydi.)
Türk Lirası iki gün içinde dolar ve Avro karşısında 9 kuruş değer
kaybetti.
Önceki yazıda, OHAL KHK’siyle getirilen sabit kur maddesine
değindim. Düzenlemenin devlete döviz borcu olan şirketlere
sağlayacağı avantajlardan söz ettim.
4.5 G ihalesinden dolayı, nisanda taksit yükümlülüğü olan Turkcell
ile Türk Telekom örneğini, resmi veriler üzerinden
aktardım.
(Hatırlatma: Devlet, 2017 boyunca döviz alacaklısı olduğu
şirketlerin talebi halinde, TL üzerinden tahsilat kabul edebilecek.
Dolar 3.53, Avro ise 3.70 TL’de sabitlendi.)
***
Paramızın iki günde 9 kuruş değer kaybetmesinin bir sonucu da şu
oldu:
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın,
Başbakan Yıldırım’ın, Maliye
Bakanı Ağbal’ın, Hazine’den sorumlu Başbakan
Yardımcısı Şimşek’in, BDDK’den sorumlu
Başbakan Yardımcısı Canikli’nin, Ekonomi
Bakanı Zeybekci’nin, Kalkınma
Bakanı Elvan’ın seçkin imzalarını taşıyan
kararnameyle özel şirketlere sağlamış oldukları avantaj
büyüdü.
Anımsarsınız, iki gün önceki yazıda, kurun 2 Ocak’ta sabitlenmesi
nedeniyle iki GSM operatörünün ihale günü taahhüt ettikleri tutarla
kıyaslayarak transfer edilen serveti hesapladım. Buna göre -nisan
kuru belirsiz olsa da- daha bugünden Turkcell 140.7, Türk Telekom
ise 82.8 milyon TL daha az ödeyecekti devlete.
İki günde 60 milyon TL zarar
Şimdi, TL’nin iki günlük değer kaybı ışığında yaptığım güncellemeyi
bilginize sunuyorum:
Turkcell’in avantajı iki günde 37 milyon 244 bin, Türk
Telekom’un ise 22 milyon TL olmak üzere toplamda 60 milyon TL
artmış oldu. Böylelikle AKP rejiminin, OHAL düzenini
kullanarak iki şirkete yapacağı servet transferinin toplamı 282.6
milyon TL’ye ulaştı. (Bir önceki yazıda, yani iki gün önce bu tutar
223.4 milyon TL’ydi.)
Bu parayla ne yapılır?
Bu para eninde sonunda, ihaleyi yapan BTK üzerinden kamunun görev
zararına dönüşecek. Bizlerin cebinden vergi olarak
çıkacak.
Vergi demişken hemen kayda geçirelim. 2016 gelir rakamlarına
baktım. Biri Ensar sponsorluğu yapmış, iktidara yakın iki GSM
şirketine aktarılacak bu dolaylı servet, Maliye’nin bir yıl boyunca
Türkiye genelinde içilen kolalı gazozlardan topladığı vergiye
yakın. (305 milyon TL)
Bu parayla ayrıca Çukurova Havalimanı ölçeğinde bir proje sı fırdan
inşa edilebilir.
201 bin 857 işçiye bir aylık asgari ücret ödenebilir.
Resmi işsizlik oranı 11.8 olan ülkemizde, asgari ücret üzerinden
bir yıl boyunca 16 bin 821 işçi bir yıl boyunca istihdam
edilebilir.
Köprüler hâlâ dolar üzerinden
Önceki yazıda vurguladığım önemli detayı tekrarlıyorum: Bu tutar,
yalnızca iki şirkete tek ihale için sağlanan avantaj. Bunun gibi
onlarca şirket ve proje olduğu kesin. Fakat bu bilgi yok. Devlet
özel şirketler-kamu kurumu bazında, hangi şirketin hangi kamu
kurumuna ne kadar borcu olduğunu saklıyor. Devlet derken, iki
şirkete servet transferi yaptıracak maddeye imza atan ekonomiyle
ilgili bakanlar bunu biliyor tabii.