Deniz Kavukçuoğlu Cumhuriyet Gazetesi

Ulusçuluk, Ulus Devlet ve Kürtler (2)

Önce yakın tarihimizdeki Kürt isyanlarını anımsayalım: 1806 Baban Aşireti, Abdurrahman Paşa; 1833- 1837 Mir Muhammed (Soran); 1838 1. Han Mahmud; 1842 - 1847 2. Han Mahmud (son döneminde Bedirhan Bey’le birlikte); 1843- 1847 Bedir Han; 1855...

02 Mayıs 2015 | 156 okunma

Önce yakın tarihimizdeki Kürt isyanlarını anımsayalım: 1806 Baban Aşireti, Abdurrahman Paşa; 1833- 1837 Mir Muhammed (Soran); 1838 1. Han Mahmud; 1842 - 1847 2. Han Mahmud (son döneminde Bedirhan Bey’le birlikte); 1843- 1847 Bedir Han; 1855 Yazhan Şer; 1878-1881 Şeyh Ubeydullah Nehri; 1919 Ali Batı İsyanı; 1919 1. Mahmut Berzenci; 1921 Koçgiri; 1924 Beytüşşebab; 1925 Şeyh Said; 1925 Nehri; 1925 Reşkotan-Raman; 1925 1. Sason; 1926 1. Ağrı; 1926 Hazro; 1926 Koçuşağı; 1927 Mutki; 1927 2. Ağrı; 1927 Bıcar; 1929 İt Resul; 1929 Tendürek; 1930 Savur; 1930 Zilan; 1930 Oramar; 1930 3. Ağrı; 1930 Pülümür; 1930 2. Mahmut Berzenci; 1931 Şeyh Ahmed Barzani; 1937 2. Sason ve 1937 Dersim İsyanı. 
Son 200 yıl içinde 10’u Osmanlı, 22’si de Cumhuriyet döneminde olmak üzere irili ufaklı 32 Kürt isyanı gerçekleşti. Bu isyanların hiçbiri bağımsızlık, ayrılma, ulus devlet kurmak gibi amaçlar taşımayan, vergi toplama, askere alma gibi çeşitli nedenlerden ötürü büyük toprak sahibi feodal beyler tarafından devlet otoritesine karşı girişilmiş, nüfuz sahibi dinsel unsurlar tarafından da desteklenen ayaklanmalardı. Kürtler, Trakya ve Anadolu’da “ulusal uyanış” ile en geç tanışan nüfus kesimini oluşturmaktaydı. 
Kürt toplumu içinde “dil bilinci”, “etnik bilinç” Dersim İsyanı sonrasında gelişmeye başlamıştır. Bilinçlenme sürecini hızlandıran olaylar arasında Irak Kürdistan Demokrat Partisi’nin kuruluşu ve “55’ler olayı” önemli bir yer tutar. 

YAZININ DEVAMI

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Veda 28 Eylül 2018 | 4.751 Okunma Cumhuriyet Halk Partisi: Yeniden (2) 13 Temmuz 2018 | 192 Okunma Cumhuriyet Halk Partisi: Yeniden (1) 11 Temmuz 2018 | 250 Okunma Ağlamak 04 Temmuz 2018 | 282 Okunma Mutlu sona doğru 22 Haziran 2018 | 236 Okunma