DİDEM Eryar Ünlü, Dünya Gazetesi’ndeki köşesinde ilginç bir konuya yer verdi.
Yazısına şöyle başlamış Ünlü:
“Yüksek ev fiyatları çok sayıda insan için büyük şehirlerde
yaşamayı zorlaştırıyor. Özellikle de gençler için. New York,
Syndney veya Londra gibi şehirlerde çalışmayı hayal eden genç
mezunlar, ev fiyatları ile karşı karşıya geldiklerinde
hayallerinden vazgeçmek zorunda kalıyorlar. Büyük şehirlerde ucuz
ev bulamama sorunu milenyum kuşağını olduğu kadar son dönemde dünya
genelindeki şirketleri de etkiler oldu, çünkü şirketler konut
bariyerini aşamayan genç yetenekleri istihdam etmekte zorlanmaya
başladılar.”
Hangi şirketler mi?
Örneğin Facebook, Google, Lego, Samsung...
***
Çözüm yine bu şirketlerin üst yönetiminden gelmiş.
Bazı şirketler, bisiklet parkı, bedava spor kulübü üyeliği gibi
yenilikçi fırsatlara ev masraflarını karşılamayı da eklemişler.
Bunu kredi, mortgage anlaşması veya para yardımı şeklinde yapmaya
başlamışlar.
“Şirketler pahalı konut sorununu çözmek ve çalışanların hayatını
kolaylaştırmak için ne yapabilirler?” sorusunun cevabına yine
köşesinde yer vermiş Didem Eryar Ünlü:
“Facebook ve Google, San Francisco Bay bölgesinde konut fiyatları
karşısında zorlanan teknoloji çalışanları için konut inşa etme
planları yapıyor. Bu yenilikçi yaklaşım aslında geçmişte
iyiliksever sanayicilerin fabrika çevresine kurduğu lojmanları
hatırlatıyor. Dünyanın önde gelen bir denetim, vergi ve danışmanlık
hizmetleri sağlayıcısı KPMG bazı büyük bankalarla yaptığı anlaşma
kapsamında çalışanlarına özel mortgage faizleri sunulmasını
sağladı. Rakibi Deloitte ise işe aldığı 150 yeni çalışanını East
Village’da özel anlaşma sağladığı konutlara yerleştirdi. Örneğin
İsveçli IKEA, İzlanda’nın başkenti Reykjavik’teki mağazasının
yanına çalışanları için 36 dairelik apartman inşa ediyor. Böylece
çalışanları hem daha az kira ödeyecekler, hem de işe yürüyerek
gidip gelebilecekler. Oyuncak devi LEGO, Danimarka’nın Billund
şehrinde çalışanları için konutlar inşa ediyor. Şirket bu sayede
çalışanların iş dışı zamanlarda da sosyalleşmesini hedefliyor.
Elektronik devi Samsung’un Seul ve Suwon’daki çalışanları da benzer
bir lojman ortamında yaşıyor. Çin’de de bazı büyük teknoloji
şirketleri ve çok uluslu şirketler çalışanlarına konut desteği
vermeye başladılar. Örneğin Shenzen merkezli internet şirketi
Tencent, çalışanlarının şehirde ev almasını desteklemek amacıyla
faizsiz kredi sunuyor. e-ticaret şirketi Alibaba, Hangzhou’daki
merkez binasının yakınında 380 dairelik bir alan kurmaya karar
verdi. Starbucks, Çin’deki tam zamanlı çalışanlarının kiralarının
bir bölümünü üstleniyor. Anlaşılan o ki, şirketler yetenek avı
yarışında sınır tanımamakta kararlılar. İşin en iyi tarafı, bu
yarışın çalışanlara yarıyor olması.”
***
Bu örnekler hiç kuşkunuz olmasın Türkiye’ye de gelecek.
Bir önerim var
ÖNERİM şu:
Türkiye’nin özellikle teknoloji şirketlerinin merkezleri İzmir’de
olmalı.
Örneğin Turkcell, Vodafone, Türk Telekom gibi şirketlerin üst
kadrolarının giderek teknoloji üssü haline gelen İzmir’de daha
verimli çalışacaklarını düşünüyorum.
Allianz Sigorta stratejik bir karar alarak İzmir’e taşındı.
Geçenlerde yazmıştım, sonuçlar oldukça iyi geliyor.
Şu an 650 olan çalışan sayısı önümüzdeki yıllarda bini geçecek.
Hizmet sektörünün İzmir’e odaklanması gerektiğini uzun yıllardır
yazıyorum.
İzmir insan kaynağı açısından gerçekten önemli bir adres.
Ve dünya devlerinin çalışanlarının mutluluğu, kariyer planlaması ve
verimliliği açısından evlerine kadar düşündüğünü dikkate
aldığımızda İzmir’in yine ideal olduğunu görürüz.
Bakarsınız bizim teknoloji şirketleri de gelecekte Facebook, Google
gibi bölgenin güçlü teknoloji şirketleri olurlar ve dev kampüslerde
olurlar.
Tüpraş ve Petkim örnekleri
BABAM, İzmir Tüpraş’ın kurucu kadrosunda yer almıştı. Hemen
yanındaki Petkim’in de kuruluşunu çok iyi hatırlıyorum.
Çocukluğumun, gençliğimin geçtiği Aliağa’daki Tüpraş tesisleri
aslında Google’un, Facebook’un, Samsung’un, IKEA’nın bugün
yaptıklarını yıllar öncesinde yapmıştı.
Tüpraş ve Petkim çalışanlarının verimliliğini düşünerek çok yakın,
hatta dev kampüslerinin içine özel evler yapmıştı.
Düşük lojman kiralarının ödendiği bu evlerde her türlü sosyal
olanak bulunurdu. Hatta çocukların okulları bile planlanmıştı.
O yüzden Tüpraş ve Petkim, Türkiye’nin örnek şirketleridir.
Beşikçioğlu da vardı