Ama onu herkes Mösyö (Monsieur) Tino diye bilirdi.
Ya da bay Tino...
Tanımanızı isterdim, müthiş bir adamdı, tam bir beyefendiydi.
1952 yılında İzmir’de doğmuştu.
Üç çocuklu Levanten bir ailenin oğluydu.
Bir ikizi vardı, bir de kız kardeşi...
Saint Joseph’te okuduğumdan İzmirli Levanten ailelerin çoğunu
tanırdım.
Ya çocuklarıyla okumuştum ya da sosyal hayatın içinde onları tanıma
fırsatı bulmuştum.
Bu insanların İzmir, Türkiye sevgisini çok yakından
bilenlerdenim.
Bay Tino da onlardan biriydi.
Onların bu sevgisine belki de tutku demek daha doğru olur.
Dünyanın her yerinde yaşayabilirlerdi, ama onların anavatanı
Türkiye’ydi, İzmir’di.
Mükemmel Türkçe konuşurdu, kelimeler ağzından tane tane çıkardı.
Fransızca, İtalya ve Yunancası da kusursuzdu.
Tarih ve arkeoloji sevdalısıydı.
Çok kültürlü, çok dilli insanlardan sadece biriydi.
Bay Tino’yla yıllar sonra yolum yine okulda birleşti.
Piri Reis Okulları’nın yönetiminde görev almıştım, üstelik oğlum
Atlas da benim gibi bir francofon olma yolundaydı.
Tino Reggio, okulların kütüphanelerinden sorumluydu ve okulda görgü
kuralları derslerine giriyordu.
Evet, yanlış okumadınız, görgü kuralları dersi...
Yani üç yaşında Piri Reis sıralarında okumaya başlayan o miniklere,
mezun oluncaya kadar hayatı anlatırdı, nasıl yemek yiyeceklerini,
nasıl konuşacaklarını, toplum içinde nasıl davranacaklarını,
kalabalık içinde kendilerini nasıl ifade etmeleri
gerektiğini...
Hayatın siyasetten ibaret olmadığını en iyi bilenlerdi.
Siyah beyazın dışında, hayatın tonlarını çocuklara hep anlattı,
hayatı boyunca...
Eğitim o kadar önemli ki, her şeyin çözümünü eğitimde aramak
gerekir.
Ama inanın, eğitim kadar görgü de çok önemli.
Son dönemde benim hep eksik gördüğüm, eğitimin içinde unutulmuş
gördüğüm şey...
Evet, görgü...
İşte bu hayat adamını, İzmir sevdalısını, vatanı olarak Türkiye’den
başka hiçbir şey görmemiş bu büyük adamı geçen hafta kaybettik.
Kostantino Reggio...
Ya da Mösyö Tino...
Bay Tino...
Atlas’ın da senden çok ders almasını, görgüyü konuşmasını çok
isterdim.
İzmir’in başı sağolsun.
Nurlar içinde yat Monsieur Tino...
Bu insanlar bu
coğrafyada yaşadı
ve yaşıyorlar
PİRİ Reis Güzelbahçe Okulu’nun Müdürü Sabrina Ataseven, Tino
Reggio’nun ardından şöyle yazmış...
“Gün Mösyö Tino’nun sesi ile Fransızca başlar, doğum günleri
kendine özgü ‘Hip hip hurra’ şeklindeki nidasıyla biterdi.
Kişiliği, nezaketi ve kültürü ile örnekti. Adab-ı muaşeret
çalışmaları ile öğrencilere bir beyefendi ve hanımefendi olmayı
öğreten güler yüzlü insandı. Onlara her yıl restoranda eşlik eden
biriydi Mösyö Tino’muz...
Birçok tarihi yere geziler düzenleyerek çocuklara seyahat etme,
tarihsel yerleri öğrenme ve gezme kültürünü verdi.
Hiçbir bayramı atlamayan ve ilk kutlayan, öğretmenler odasına
getirdiği bayramlara özel yiyeceklerle bizi hoş tutan biriydi Mösyö
Tino’muz...
Çocuklara verdiği görgü dersini günlük yaşamında uygular, bayan
öğretmenlerin elini öpen, sandalyesini iten, sahneye çıkarken
eliyle eşlik eden, tam bir beyefendiydi Tino’muz...
Ve çok iyi bir babaydı.
Ama en önemlisi çocuk, büyük çok kişinin kalbine dokunmuş biriydi
Mösyö Tino’muz...”
İzmir böyle bir yerdir.
Çok kültürlü, çok dilli...
İzmir’i farklı kılan da budur.
Aslında Anadolu böyle...
Yüzyıllardır bir arada yaşamanın, farklılıkları hissetmenin keyfini
yaşamış bir coğrafyadır burası...
Ve bu güzel insanlar hep buralarda yaşadı, yaşıyor.
Bazıları hayatımızın içine girdi, bazılarını uzaktan izledik.
İyi ki varlar, iyi ki varlardı.
Elinde barometresiyle gezen arkadaş
ELİNDE barometresi olup, “Ne kadar İzmirlisin, ne kadar
Göztepelisin, ne kadar Karşıyakalısın” diyen arkadaş...
Bence o kafandaki sanal barometreyi bırak da bu insanların
öykülerine bak...
Bu işler öyle “Göz Göz Göztepe” diyerek, “Kaf Kaf” çekerek
olmuyor.
“Nasıl oluyor?” diye soruyorsan.
Bu öykülere bak...
Kime mi?
Çok kişi sayabilirim, çok isim verebilirim, ama liste eksik kalır
diye korkarım.
O yüzden sana bir tarif yapayım.
Bak bay Tino gibi, burada doğmuş, ama kök ağacı neredeyse
Avrupa’nın büyük bölümüne yayılmış insanlara bak...
Ya da bu coğrafyada doğmuş, hayatı boyunca buralarda kalmış
isimlere bak...
Hepsinin ortak bir özelliği var.
Ne yaptılarsa tutkuyla yapmışlar her şeyi, ne istemişlerse sadece
kendileri için değil, ait olduğu coğrafya için de istemişler, ne
hayal etmişlerse gerçekleştirmek için bir yolculuğa çıkmışlar.
Ve bunları yaparken, kırmadan, dökmeden, insanların vicdanlarına,
kalplerine, omuzlarına dokunarak hareket etmişler.
Ben bu insanları seviyorum.
Vicdanlı, duyarlı, görgülü, haddini ve kendini bilen
insanları...
Bırak o barometreyi de şu insanlara bak.
Kim ne kadar Türkiye sevdalısı, İzmir sevdalısı...
Yerin, adresin önemi de yok artık...
Küçük bir köye dönmüş bu dünyada eğer barometren elinde olacaksa,
insanlık için yap bunu...
“Ne kadar İzmirli” değil, “Ne kadar insan...” de bakalım.