Atatürk’ün Suriye ve Irak ile konfederasyon girişimi konusunda Şule Perinçek ile birlikte yirmi yıldır çalışıyoruz. Kaynak Yayınları’nın Atatürk’ün Kaleminden dizisinin 8. kitabında bu konuyu aydınlatan tarihî süreci bulacaksınız.
MUSTAFA KEMAL’İN 1905 YILINDAKİ MİLLÎ DEVLET TASARIMI
Mustafa Kemal, daha Harbiye sıralarındayken, Osmanlı devletinin dağılacağını ve Türklerin çoğunluk olduğu topraklarda bir millî devlet kuracaklarını görmüştü. Bu durumda Arapların çoğunlukta olduğu Osmanlı toprakları Araplara terk edilecekti.
Atatürk, bu tasarımını 1937 yılında güncelleyerek Ankara’da konuğu olan Suriye Başvekili Cemil Mardam’a da açmıştı: “Balkan Harbi sonunda Gelibolu’daydım. Ben Talat Paşa’ya teklif ettim. ‘Suriye’ye, Irak’a istiklal veriniz’ dedim. Talat Paşa: ‘Bunu başkasına söyleme, seni asarlar’ dedi. Fakat yapılacak şey bu idi.” 1
SORUNLARI ARAPLARLA BİRLİKTE ÇÖZMEK
Hayat devrimci zabit Mustafa Kemal’i haklı çıkardı. Birinci Dünya Savaşı sonunda, Türklerin çoğunluk olduğu topraklar bile işgal altına düştü. Bu koşullarda, artık Türkiye’nin önünde, millî devlet programı vardı. Mustafa Kemal Paşa, Misakı Millî’nin kabul edilmesinden 11 gün önce, 17 Ocak 1920 günü, Erzurum ve Sivas Kongrelerinden beri saptanan Arap topraklarının Araplara ait olduğu kararını bir kez daha belirtti. 2