Ekonominin üç atlısı, Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Maliye Bakanı Naci Ağbal ve Kalkınma Bakanı Lütfü Elvan kürsüye çıkıp 2018-2020 OVP’yi (Orta Vadeli Programı) açıkladı. Bu OVP’nin irdelemesine geçmeden önce, ekonomide plan ve program kavramları üzerinde durmak istiyorum. Bir ülkede uygulanan ekonomik düzen, klasik olarak üç şekilde tanımlanır: 1. Kapitalist, 2. Sosyalist 3. Karma ekonomi. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucuları da bu sistem tercihi sorununu yaşamıştı. Önce serbest teşebbüsten yana durulmuş, 1929 Cihan Buhranı çıkınca “karma ekonomi”de karar kılmıştı. Bu tercihlerini, bir süre sonra “devletçilik” adıyla CHP’nin altı okundan biri yapmışlardı. İşletme yüksek lisansı yapmak için gittiğim ABD’de, aldığım ilk iktisat dersinde hoca “Kapitalist sistem kuramcıları, ülke çapında (makro) planlamaya karşıdır. Ama firma düzeyinde (mikro) uzun vadeli plan yapılmasını öğütler. Bu çelişki, kabili telif mi? Açıklayın” konu başlıklı bir sınav vermişti. KAHRAMAN SOSYALİZM KAPİTALİZME KARŞI Çok sıcak bir savaş olan II. Dünya Harbi sona erdikten sonra, Batı (Amerika diye okuyun) ile Doğu (Rusya diye okuyun) arasında “Soğuk Savaş” başladı. Bu savaşın bir aksı da ekonomik sistem tercihiydi. Amerika dünyaya kapitalizmi yaymaya çalışırken, Rusya da sosyalizmi (komünizmi) egemen kılmak istiyordu. Bizim gibi, ikisinin de iyi yanlarını alma iddiasında olanlar da “planlamalı veya sosyal piyasa ekonomisi” diye karma sistem tasarlıyordu. Bunu onaylamayanlar “Karma ekonominin teorik temeli çürüktür”. Bu “uçan fil dumbo” gibi bir şeydir. Fil ise uçamaz, uçuyorsa fil değildir. Dolayısıyla günün sonunda “karma ekonomiler ya kapitalizme ya da sosyalizme evirilip, ortadan kalkacaktır” diyorlardı. Tam aksi oldu. Hem kapitalist hem de sosyalist sistemler (devletçilik dereceleri farklı olmakla birlikte) “karma ekonomi”ye evirildiler. Hafta başında ilan edilen OVP, sosyal devletçi bir “ekonomik plan” değildir. BÜTÇENİN GELİŞİ OVP’DEN BELLİDİR Açıklanan...