Perşembe günkü yazımda başladığım “cari işlemler açığı, sadece cari işlemlerden doğmuyor” hipotezini irdelemeyi sürdürüyorum. Herkes “hastalık teşhis edilmeden, tedaviye başlanmaz” gibi mantıkî bir cümleyi tereddütsüz onaylar. İktisatçılar da bu lafa bayılır. Ancak özelikle iktisatta, sorunu (hastalığı) teşhis etmek zordur. Çünkü semptomlar birden fazla sorundan kaynaklanabilir. Zaten bu yüzden iktisatçılar çoğu kez semptomu sorunun kendisi kabul eder. Mesela “enflasyon” ve “cari işlemler açığı” Türkiye ekonomisinin iki kronik sorunudur denir. Gerçi “semptom-sorun” ilişkisi bir yumak gibi gerilere kadar gider. Onun için bütünsel analizde “sebep” değil “kök sebep” bulunmaya çalışılır. Acaba:
Enflasyon ve cari açık sorun mudur yoksa semptom mudur?
Bunlar sorun değil semptomsa, sebep olan sorun veya sorunlar nelerdir?
Bu iki semptom, tek mi yoksa iki ayrı sorunun varlığına mı işaret etmektedir?
★★★
İktisat biliminin inşa edildiği tek paralı ekonomilerde ve bilhassa para biriminin altın olduğu veya altına bağlandığı...