Ekonomide ilk duyulan ama bilincine en son varılan ilişkilerin başında “Her şey, her şeye tesir eder” ilkesi gelir. Bu kavramla tanışmam 1957’de ODTÜ’de aldığım ilk iktisat dersinde oldu. Hocamız “Domates fiyatı ile kamyon lastiği fiyatı arasındaki ilişkiyi açıklayın” diye sınav verince uyanmıştık. Aslında bu “her şeyin her şeyi etkilemesi” iktisada mahsus bir tespit değildir. 18. yüzyılda bu konu tartışılmıştır.
Çinlilerin, binlerce yıl önce bunu irdeledikleri biliniyor. Meteoroloji uzmanı matematikçi E. Lozenz (1917-2008) 1963 yılında yazdığı bir makalede bu ilişkiye “Kelebek Etkisi” (Butterfly Effect) demiştir. Lorenz’e göre, çok düşük bir ihtimalle dahi olsa “Brezilya’da Amazon ormanlarında bir kelebeğin kanat çırpması, Texas’ta bir hortuma sebep olabilirdi.” Şimdi, fiyatların neden arttığını merak edenlerin şu soruya yanıt aramalarının tam zamanıdır. 8 milyar Euro dış borç alarak İstanbul’a yeni bir havalimanını inşa etmek ve en az bu kadar değerli Atatürk Havalimanı’nı hurdaya çıkartmak, fiyatları nasıl etkiler?
ENFLASYONUN VERGİSİ