Emre Kongar Cumhuriyet Gazetesi

99 yıl önce, 99 yıl sonra: İki Türkiye

99 YIL ÖNCE BUGÜN: İşgal kuvvetlerine boyun eğmiş olan Padişah Vahdettin’e biat edenlerle, düşmana başkaldıran kahramanlar arasında BÖLÜNMÜŞ BİR TÜRKİYE’de, Büyük Millet...

23 Nisan 2019 | 127 okunma

99 YIL ÖNCE BUGÜN:
İşgal kuvvetlerine boyun eğmiş olan Padişah Vahdettin’e biat edenlerle, düşmana başkaldıran kahramanlar arasında BÖLÜNMÜŞ BİR TÜRKİYE’de, Büyük Millet Meclisi açılıyordu:
Açılıştan 13 gün önce Şeyhülislam Dürrizade’nin Mustafa Kemal ve arkadaşlarının katledilmelerini emreden fetvası yayımlanmıştı.
Bu fetva üzerine isyanlar daha da yaygınlaşmıştı.
İstiklâl Savaşı tarihi bize öğretilirken, kronolojik bir sırayla değil, konulara göre aktarıldığı için, Meclis’in açılışını ayrı, iç isyanları ayrı okuturlar; dolayısıyla aradaki ilişki pek anlaşılmaz.
Oysa Meclis Ankara’da açıldığı sırada Bolu ve Düzce gibi çok yakın yerlerde bile önemli isyanlar vardı.
Atatürk Meclis’in açılışını şöyle anlatıyor:
“Büyük Millet Meclisi’nin toplanmasını ve açılmasını sağlamak için çalıştığımız günlerde bizi en çok uğraştıran, Düzce, Hendek, Gerede gibi Bolu bölgesindeki yerlerden başlayıp, Nallıhan, Beypazarı üzerlerinden Ankara’ya yaklaşma eğilimini gösteren irtica ve isyan dalgaları olmuştur.
Ben, bir taraftan bu dalgaların durdurulmasına çalışırken, bir taraftan da Ankara’da toplanmakta olan ve genel durumu henüz gereği gibi bilmeyen milletvekillerini dehşete düşürecek görüntüler karşısında bırakmamanın ve buna benzer durumların ortaya çıkmasıyla Meclis’in toplantısının engellenmesi gibi uğursuz olasılıklara meydan vermemenin çarelerini düşünüyordum. Bunun için, Meclis’in açılmasında çok acele ediyordum.” (Emre Kongar Seçkisiyle,

YAZININ DEVAMI

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Milli eğitim ve laiklik (2) 22 Kasım 2024 | 43 Okunma Milli eğitim ve laiklik (1) 21 Kasım 2024 | 222 Okunma Topyekûn saldırıya karşı topyekûn direniş! 19 Kasım 2024 | 297 Okunma Devlet çöktüğünde! 17 Kasım 2024 | 132 Okunma Demokratik örgütlü direniş (3) 15 Kasım 2024 | 85 Okunma