İnsanın en önemli
özelliklerinden biri bencillikse, öteki de
dayanışmadır!
Dayanışma ile bencillik, aslında zıt ve birbirine karşıt gibi
görünse de, tam tersine birbirini destekleyen, birbirinden
kaynaklanan iki özelliktir:
Çünkü bencil insan, kendini korumak ve güçlendirmek için
dayanışmaya gereksinme duyar...
Dayanışmacı insan ise, kendi bencilliğinin gereksinmelerini de
başkalarıyla dayanışmada tatmin eder.
***
Bencillikten kaynaklanan dayanışma duygusunun kökeninde, önce
kimlik vardır:
Din ve mezhep, ırk ve milliyet benzerlikleri, dayanışmanın temel
nedenleri arasında yer alır.
Kimlik özelliklerinin arkasından gelen dayanışma duygusu, bireysel
veya toplumsal davranış niteliklerinden kaynaklanır:
Aşırılar aşırıları, ılımlılar ılımlıları, pasifler pasifleri, hem
iterler hem de desteklerler:
Yalnız başlarına, teke tek karşı karşıya kaldıklarında birbirlerini
iterler, ama genel olarak öteki niteliklere sahip olanlara karşı,
kendilerine benzeyen tutum ve davranışlara sahip olanları
desteklerler.
Elbette yukarıda sözünü ettiğim bu gözlemler yaşamın karmaşık
diyalektiği içindeki tüm ittifaklar ve çatışmalar açısından geçerli
değildir, sadece genel eğilimleri işaret eder.
***
Siyasal tarihin bize büyük
acılar bahasına öğrettiği bir ders
vardır:
Varlıklarını şiddet kullanarak sürdüren terör örgütleri ile halkı
baskı ile yönetmek isteyen iktidarlar birbirlerini
tırmandırır:
İktidar, terör örgütünün varlığını, baskısının gerekçesi olarak
kullanır...
Terör örgütü ise, iktidar baskısını, kendi terörünün gerekçesi
yapmaya çalışır...
Bu insanlık ve demokrasi dışı sarmalın tırmanması sonucunda da,
baskıcı iktidarlar ile terör örgütleri, birbirlerinin varlığını ve
gücünü pekiştirir.