“Dunning–Kruger sendromu”, Justin
Kruger ve David
Dunning adlı iki psikolog tarafından tanımlanan bir
algılama sapmasıdır:
Türkçede en iyi “Cahil cesur olur” deyimiyle ifade
ediliyor:
Çünkü bu sendromun bulgusu “cehaletin ve akılsızlığın
bireyin kendine olan güvenini arttırdığı” üzerine
kurulu.
Değerli okurlarım, benim bu sütunda politikacılar ve yöneticiler
için kullandığım“Kifayetsiz muhteris” sıfatını
anımsayacaklardır...
İşte bu sıfat da aynı sendroma sahip kişileri tanımlamaktadır.
***
Bu sendroma sahip olan
niteliksiz, cahil ve kifayetsiz
insanların özellikleri
şöyledir:
1. Ne ölçüde niteliksiz olduklarını fark edemezler. Yani “neyi
bilmediklerini de bilmezler.”
2. Kendi niteliklerini abartma eğilimindedirler.
3. Nitelikli insanların niteliklerini de göremez ve
anlayamazlar.
4. İlgilendikleri veya bildikleri konuda eğitim görürlerse,
niteliksizliklerinin, bilgisizliklerinin ve yetersizliklerinin
farkına varmaya başlayabilirler.
Bu kişilerin genel davranış
biçimleri şöyledir:
1. Her şeyi en iyi kendilerinin bildiğini iddia ederler.
2. Bilgiyi, eğitimi aşağılama eğilimindedirler.
3. Çok bağırır, çok övünür, çok karışır, çok iş yapıyor havası
estirirler.
4. Her şeyi kendileri halletmek isterler.
5. Her ihtimali hesaplamış ve her şeye hazırlıklıymış gibi
davranırlar.
6. Üstlerine saygılı, hatta dalkavuk, astlarına baskıcı hatta
zalimdirler.
7. Bir gün ak dediğine ertesi gün kara der, ama demediğini iddia
eder, karşı çıkanları suçlarlar.
8. Başarısız olması halinde, ya farklı yorumlarla başarı öyküleri
anlatır, ya da başarısızlığı başkasının üzerine atarak, hiç
yaşanmamış hale getirmeye çalışırlar.
9. Dogmatiktirler, tek ve biricik doğruyu kendilerinin bildiğine
inanırlar.
10. Herkesin gördüğü, tanık olduğu bir olayı inkâr edebilir, sizi
buna inandırmaya çalışır, karşı çıkanları yalancılıkla, gerçeği
saptırmakla, ihanetle suçlarlar.