Emre Kongar Cumhuriyet Gazetesi

Kubilay Olayı nedir?

Cumhuriyet yazarı Emre Kongar bu hafta 'Kubilay Olayı nedir?' başlıklı yazısını kaleme aldı.

08 Mart 2024 | 261 okunma

Dünkü yazımı “Sevgili okurlarım, İzmir Milletvekili Sayın Sevda Erdan Kılıç haklıdır: Bu olay, (öğrencilerin Kubilay’ı katledenlerin arasında olan birinin türbesine/mezarına götürülmeleri olayı) Anayasa’da tanımlanan Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın yasayla belirlenen amacına karşı bir saldırıdır.

Sorumluları mutlaka cezalandırılmalıdır!” diyerek bitirmiştim.

Sonradan düşündüm: “Acaba yedek subaylık görevini yapan öğretmen Kubilay’ın şeriat isteyen isyancılar tarafından nasıl şehit edildiğini kaç kişi biliyordur?”


8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde, Kubilay olayını (Wikipedia’daki metni esas alarak) özetliyorum ki kadınlar bugünkü özgürlüklerine nasıl kavuştuklarını ve ödenen bedelleri iyice anlasınlar ve bu özgürlüklerini yerel seçimlerde de korusunlar!

Kubilay ya da Menemen olayı esas olarak, 23 Aralık 1930 günü, İzmir’in Menemen ilçesinde, askerliğini yedek subay Asteğmen olarak yapmakta olan öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay’ın ve onun yardımına koşan bekçiler Hasan ve Şevki’nin, kendini mehdi ilan eden Derviş Mehmet liderliğinde şeriat isteyen bir grup tarafından şehit edilmeleridir.

Şeriat ile laiklik arasındaki mücadeleyi vurgulaması açısından Cumhuriyet tarihinin önemli olaylarından biri kabul edilir.

Olaylardan sonra bölgede sıkıyönetim ilan edilmiş, Divanıharp’te yargılanan failler idam dahil çeşitli cezalara çarptırılmıştır.

Olay, 23 Aralık 1930 sabahı Manisa’dan Menemen’e gelen dördü silahlı altı kişinin, bir camiden aldıkları yeşil sancağı sabah namazından sonra ilçe meydanına dikerek silah zoruyla etraflarına adam toplamalarıyla başlar.

Sarıklı ve cüppeli bu kişilerin, Şeyh Esat’ın Manisa’da Nakşibendi tarikatını yaymakla görevlendirdiği Laz İbrahim Hoca tarafından yönlendirildiği iddia edilir.

Halkın da katılmasıyla isyancı grup kısa zamanda büyür.

YAZININ DEVAMI

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Milli eğitim ve laiklik (1) 21 Kasım 2024 | 199 Okunma Topyekûn saldırıya karşı topyekûn direniş! 19 Kasım 2024 | 296 Okunma Devlet çöktüğünde! 17 Kasım 2024 | 131 Okunma Demokratik örgütlü direniş (3) 15 Kasım 2024 | 85 Okunma Casusluk suçlamasına karşı örgütlü demokratik direniş şart! 14 Kasım 2024 | 87 Okunma