Cumhuriyetin en veciz tanımlarını Mustafa Kemal Atatürk yapmıştır:
“Cumhuriyet rejimi demek, demokrasi sistemi ile devlet şekli demektir. Biz cumhuriyeti kurduk; o, on yaşını doldururken demokrasinin bütün gereklerini sırası geldikçe uygulamaya koymalıdır.” 1933 (Afetinan, Atatürk Hakkında H.B., s. 251)”
“Demokrasi ilkesinin en çağdaş ve mantıki uygulamasını sağlayan hükümet şekli, cumhuriyettir.” 1930 (Afetinan, M.B. ve M.K. Atatürk’ün El Yazıları, s. 410-411)
Peki Atatürk hangi rejime karşıdır?