Thomas Piketty Fransız bir ekonomist.
Yakın zamanda yayımlanan ve büyük ses getiren kitabı “21. Yüzyılda Kapital”.
Elbette biliyorsunuzdur, “Kapital”, sermaye demek, ama aynı zamanda Marx’ın 4 ciltlik temel kitabının da adı.
Bu nedenle Piketty’nin kitabını “21. Yüzyılda Sermaye” diye de okumak olanaklı,Marx’a yaptığı gönderme ile, Türkiye’deki yaygın kullanılışa göre “21. Yüzyılda Kapital” diye de.
***
Kitabın içeriği de bu ikili okumaya uygun:
Hem Marx’a atıf ve yorum var, hem de doğrudan sermayeyi, daha doğrusu sermayenin oluşumunu ve nasıl ekonomik eşitsizliğe yol açtığını inceliyor.
Aslında 685 sayfalık bir kitaba ancak sığdırdığı müthiş bir çalışma yapmış: Tarihte bir hayli geri giderek birçok ülkenin verilerini inceliyor.
Ben kitabı Harvard’lı ünlü bilimci ve çevirmen Arthur Goldhammer’ın yaptığı İngilizce çeviriden okudum ve Piketty’nin toplayıp yorumladığı verilerden gerçekten etkilendim.
Marx’a getirdiği yorum, ekonomik büyüme ve iletişim olanaklarını kullanan çağdaş dünyanın, onun öngördüğü felakete yol açacak büyük uçurumu engellediği.
Ve vardığı sonuç şu:
Sermaye, ekonomiden hızlı büyüdüğü zaman, eşitsizlikler ortaya çıkar. Bu eşitsizlikler büyük huzursuzluklara yol açar ve demokratik değerleri zayıflatır.
Bu sonuçlar, biraz makro ekonomi yalamış herkesin bildiği, hele Marksist yaklaşım kullanan herkesin temel belirleyici olarak kabul ettiği gerçekler.
Ama Batı bilimi işte böyle bir şey: Deneysel veya tarihsel verilere dayalı sonuçlar çok etkili oluyor.
Nitekim Piketty de “Malthus, Ricardo, Marx gibi düşünürlerin söz ettikleri eşitsizlikler hakkında ilk kez objektif veriler kullanılıyor” diyerek bu gerçeğe işaret ediyor. (The Belknap Press of Harvard University Pres, Cambridge, Massachusetts, London, England, 2014, s.13)
Ayrıca altı çizilmesi gereken nokta, çağdaş dünyanın, neoliberal felsefe ile yeniden düzenlediği ve acımasızlaştırdığı günümüzün vahşi kapitalizmine,çok temelden, kimsenin itiraz edemeyeceği biçimde, akılcı ve sert bir eleştiri getiriyor olması.
Bence günümüzdeki, cahil, yüzeysel ve sömürüden yana olan monetarist ekonomistlere atılan mükemmel bir bilimsel tokat.