Ermenilerin, “Soykırım” iddialarını bu sütunda çok
tartıştım.
Tarihimizle Yüzleşmek kitabımda da iki ayrı
bölüm halinde hem tarihte neler olduğunu hem de sorunun güncel
boyutlarını uzun uzun irdeledim.
Sonuç olarak bu olayın, kökleri 18’inci yüzyıla kadar giden bir
milliyetçilik sorununun Birinci Dünya Savaşı koşullarında ortaya
çıkan bir görüntüsü olduğu, “karşılıklı kırım”,
“mukatele” diye nitelenebileceği,
bir “soykırım” olmadığı görüşündeyim.
Esas olarak bütün azınlıkların eşit haklarından yana olduğum,
ayrıca Ermenilerle komşuluk ve sınıf arkadaşlığı yaparak büyüdüğüm,
aralarında çok sevdiğim insanlar olduğu için de bu tartışmalar
sırasında hep bir rahatsızlık ve üzüntü duydum.
Şimdi Almanya Parlamentosu’nun aldığı “Soykırım” kararı
hem yanlış olduğu hem de konuyu yeniden gündeme getirdiği için beni
yine çok rahatsız etti.
Konuyu yeniden bu sütunda tartışıp tartışmamak hususunda
kararsızken değerli bilimci Türkkaya
Ataöv’den bir mektup aldım.
Ermenilerin, aidiyet duygusunu yavaş yavaş yitiren diasporanın
milliyetçilik bilincini canlı tutmak için bir araç olarak
kullandıklarını düşündüğüm “Soykırım” iddialarına, bu
açıdan bakan bir yaklaşımı özetliyordu.
***
“Ermeni sorununda bizden yana çıkan tarihle hukuktan başka
bir de ruhbilimsel,giderek psikiyatrik bir yaklaşımı var:
Luther ve Gandhi üstüne iki kitabı olan
Prof. Eric Erikson klinik bilgi ve deneyimlerin kimi
ulusların davranışlarına uygulanabileceği yorumunun
öncüsüdür.
(1) Kişi, küme ve ulusların yalnız dosta değil, düşmana da
gereksinimi var.
Ermeni ulusu da bu yoldan içte bütünleşiyor, gücünü dışa karşı
da gösteriyor.
(2) Ulusun başından acılar geçer. Ağırlıklı olanı “seçilmiş
acı”dır.
Ermenilerinki: 24 Nisan 1915.
(3) Ulus sağlam direkli koca bir çadıra benzer. Ama direk
sarsılınca çadır da sallanır. Çadır yıkılırsa yurttaş
kimliğini yitirir.
Ermenilerin başına, kendi saldırganlıklarından ve yabancı
kışkırtmalarından ötürü, kendi çadırı 1915’te
yıkıldı.
(4) Ermeniler bu acıları yaşarken ve sonra, hep Türkleri
suçladılar. Bu tek yanlı tavır bir tür bencilliktir.