Mithat Paşa'nın getirdiği anayasa sakat doğmuştu, çok çok geniş
yetkiler tanıdığı padişaha sanki "ne olur beni yürürlükten kaldır"
diye yalvarıyordu... Nitekim o da öyle yaptı.
Sonra, otuz yıl boyunca aydınlarımız o anayasanın yeniden yürürlüğe
konma kavgasını verdiler, gizli örgüt kurarak, günün birinde de
ayaklanarak.
Anayasa geri geldi. Parlamento yeniden toplandı.
Geldi de ne oldu?
İttihatçılar, hürriyet rejiminde "kendilerinden farklı düşünen
insanların da olabileceğini" dehşetle farkettiler.
Bunu hazmedemezlerdi, diktaya yöneldiler ve devleti batırdılar.
(Birçok kişi, yeni bir devlet kuran Atatürk'ün bütün amacının
demokrasi olduğunu düşünür... Daha geçen gün Kılıçdaroğlu, "seçimi
kazananlar Mustafa Kemal'in arkadaşlarıdır, demokrasi
isteyenlerdir" demiyor muydu?)