Bu yılın ortalama dolar kuru varsayımı 3.56 TL olarak belirlenmişken, tüm programa baz olan 3 yıllık kur varsayımlarının aşırı düşük tutuldu. 2018’de enflasyon yüzde 7 iken yüzde 4 kur artışı, 2019’da enflasyon yüzde 6 iken kur artışı yüzde 4.8, 2020’de enflasyon yüzde 5 iken kur artışı yüzde 3.6 olarak belirlendi. Enflasyon hedeflerinin çok iyimser olduğu zaten belliydi. Bu da yetmedi, TL’nin önümüzdeki 3 yıl boyunca değerleneceği anlamına gelecek kur hedefleri baz alınmış odu.
Bu rakamları ve OVP’nin genel hedeflerini konuştuğum bir banka genel müdürü “Bunları görünce ya baştan böyle şey olmaz demek lazım, ya da hangi şartlarda gerçekleşebilir diye bakmak lazım” dedi. Hedeflerin nasıl gerçekleşebileceğini sorduğumda ise, “Hem TL’nin değerlenip, hem enflasyonun düşürülmesi, hem de yüksek büyüme için şartların çok çok uygun olması lazım. FED faiz artırırken bu nasıl olur derseniz; müthiş bir güven ortamı yaratılarak, çok sayıda ve radikal ekonomik reformlar ortaya koyarak, AB başta olmak üzere çok ciddi siyasi reformlar ortaya koyup çok yüklü ve tercihan kalıcı yabancı sermaye çekebilirseniz o zaman gerçekleşebilir diyebilirsiniz” dedi.
Peki, bunlar olabilir mi diye sorunca “çok zor” yanıtını verdi.
Türkiye’de OHAL varken ve kısa sürede kaldırılmayacağı gözükürken, AB ile ilişkiler durma noktasındayken, Almanya başta olmak üzere ekonomik kısıtlamalara gidecek kadar önemli ülkelerle sıkıntı yaşarken, yanı başımızda bunca stratejik risk gerçekleşme aşamasındayken, siyasi iklim düzeltilebilir mi? Bırakın siyasi iklimi, Fed bu yıl aralıkta 1, gelecek yıl 3 kez faiz artırımı ihtimalini yükseltmiş, küresel likidite daraltılırken, böylesine bir küresel ekonomik iklim yüklü yabancı sermaye girişi için uygun olabilir mi?
Özetle; OVP hedefleri baştan inandırıcılık sorunu taşıyor, yaşadığımız küresel iklim, iç siyasi ve ekonomik gelişmeler inandırıcılığı daha da azaltıyor. Yani bu hedeflere bakarak özel sektörün, piyasaların kendilerine yol çizmesi, inandırıcı bulup devletin koyduğu hedeflere uyum için çabalamaları bence mümkün değil.
VERGİYE YÜKLENİLMEYECEKTİ AMA
OVP ile birlikte Maliye Bakanlığı’nın gelirleri artırmak için açıkladığı yeni vergi artışları da belli oluyor. Daha kısa süre önce genel olarak vergi artışı olmayacağı, otomobilde verginin artmayacağını söyleyen hükümet yetkilileri, acaba bu açıklamalardan sonra nasıl olup da iş aleminde, piyasalarda güven sağlayabileceklerini düşünüyorlar?