Altın ve gümüşü biriktirip de bunları Allah yolunda
harcamayanları acıklı bir azapla müjdele! O gün… 'Bunlar
biriktirdiğiniz altın ve gümüşlerdir, şimdi biriktirdiklerinizin
azabını tadın bakalım' denir” (Tevbe/34-35). “Allah'ın kendilerine
lütfundan verdiği nimetlere karşı cimrilik edenler, bunun kendileri
için hayırlı olduğunu sanmasındalar. Hayır o, kendileri için
şerdir. Cimrilik ettikleri şey, kıyamet gününde boyunlarına
dolanacaktır.” (Ali İmran/180) uyarısına rağmen cimrilik etmek,
istiflemek tarih boyunca birçok insanın yön verici, belirleyici
davranışlarından birisi olmuş. Dünyadaki adaletsiz görünümün
sorumluları arasında para ve mal biriktirmeye tamah, bir türlü
infak etmeye yanaşmama ilk sırada…
Böylesine kınanan, insanlığın başına bela olan bir davranışta ısrar
etmenin psikolojik olduğu konusunda sanıyorum herkes hemfikir. Ama
bu davranışın psikolojisine ilişkin Freud'un söyledikleri dışında
da pek dişe dokunur bir analiz çabası yok. Freud, cimrilik
davranışını insanın psikolojik gelişiminin sorunlu olması,
çocukluğun ilk evrelerinde takılıp kalmasıyla izah etmeye çalışıyor
ve cimriliği daha ziyade obsesif (takıntılı) kişilik yapısına
bağlıyor. İnsanın bilincinden ziyade bilinçdışı arzularının,
aklından ziyade dürtülerinin davranışlarında daha belirleyici
olduğuna inanan Freud'a göre cimrilik, çocukluk döneminde
doyurulmamış, yarım kalmış dürtülerin yetişkin hayatında farklı bir
kılıkta doyurulmaya çalışılmasının neticesi.