Geçen Pazar günü, Balkanları Müslümanlaştırma projesinin siyaseten Yavuz Sultan Selim Han'a uygun geldiği halde, Şeyhülislam Zenbilli Ali Efendi buna müsaade etmediğinden bahsetmiş, dostum İsmail Küçükkılınç'ın aksine Şeyhülislamı haklı bulduğumu söylemiştim. İsmail kardeşim, bir mektupla cevabını gönderdi. İhtilafımızdan rahmet çıksın umuduyla, görüşlerinize sunuyorum.
“Muhterem Hocam; Alaka ile takip ettiğim köşenizde 6 Aralık 2015 günü yayınlanan “Zenbilli Ali Efendi mi halimizin sebebi?” unvanlı yazınızda fakirden de bahsettiğiniz için müsamahanıza ilticaen size bu mektubu yazmaya ictisar ettim. Mağluplar ve zayıflar ahlakîlikleriyle ve geçmiş kahramanlık hikâyeleriyle teselli bulsalar da ara sıra, imkân ve kuvveti haizken tatbik edemedikleri ve bilahare maruz kaldıkları felaketlerin sebebi telakki ettikleri karar ya da tasavvurları da der-hatır edip derin bir iç çekerler.
İngiltere, Fransa ve Rusya hem de bahusus İslam ülkelerini işgalle müstemleke haline getirir, hatta kimi yerde de temsil (asimile) ederken, Osmanlı Devleti'nin asırlardır tebaası olan gayrimüslimleri metbuuna isyan ve istiklal için teşvik ve tahrikte de geri durmazlardı. Bu hazin tenakuzun yegâne sebebi ahlak ve hukuka hürmet değil, kuvvet telakkisiydi.